*arbitr/a
*arbitra
- Ne antaŭvidebla nek influebla de aliaj, sed nur laŭ ies volo aŭ kaprico: arbitraj reguloj [1]; obei la arbitrajn kapricojn de […] diktatoro [2]; tiu perfektiĝado fariĝados ne per arbitra, interbatala kaj ruiniga rompado kaj ŝanĝado, […] sed per vojo natura, senkonfuza kaj sendanĝera [3]; estis surprize, kiel proksime li atingis la ĝustan rezulton per tia stranga, arbitra metodo [4]; ĉiuj pluaj transformiĝoj okazis ne kiel rezulto de individua arbitra volo, sed kolektive, en la kadro de la socio [5]; gardi la lingvon kontraŭ anarĥio, kontraŭ reformoj arbitraj [6]; la junan poeton defendis de arbitra juĝa persekuto tiaj famuloj, kiel la poetino Anna Aĥmatova [7]. konsekvenca, konvencia, orda, regula1aleatora, despota, hazarda, kaprica, libervola, subjektiva
1.
Claude Piron: La bona lingvo, 2. La Spirito De La Lingvo
2. Claude Piron: La bona lingvo, 2. La Spirito De La Lingvo
3. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Antaŭparolo
4. Cezaro Rossetti: Kredu min, sinjorino!, 31. Ricevis Bandito Laŭ Sia Merito.
5. Ivo Lapenna: Retoriko, Unua Parto
6. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Tria Parto – Jurisprudenco
7. Monato, Boris Kolker: Estas danĝere esti poeto, 2003
2. Claude Piron: La bona lingvo, 2. La Spirito De La Lingvo
3. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Antaŭparolo
4. Cezaro Rossetti: Kredu min, sinjorino!, 31. Ricevis Bandito Laŭ Sia Merito.
5. Ivo Lapenna: Retoriko, Unua Parto
6. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Tria Parto – Jurisprudenco
7. Monato, Boris Kolker: Estas danĝere esti poeto, 2003
- angle:
- arbitrary
- beloruse:
- самавольны, адвольны, самаўпраўны, свавольны
- bretone:
- tidel
- bulgare:
- произволен, съзнателен, преднамерен
- ĉeĥe:
- arbitrární, arbitrérní, jednostranný, libovolný, svévolný
- france:
- arbitraire (adj.)
- germane:
- willkürlich, beliebig
- hebree:
- שרירותי
- hispane:
- arbitrario
- hungare:
- önkényes
- japane:
- 任意の [にんいの], 勝手気ままな [かってきままな]
- nederlande:
- willekeurig, arbitrair
- pole:
- arbitralny
- portugale:
- arbitrário
- rumane:
- arbitrar
- ruse:
- произвольный, своевольный, самоуправный
- slovake:
- náladový, svojvoľný, voľný
- svede:
- godtycklig
- tibete:
- གང་བྱུང་མང་བྱུང་
- ukraine:
- довільний, самовільний, самочинний, свавільний
arbitre
- En arbitra maniero: neniu societo devas havi la rajton arbitre fari en nia Fundamento iun eĉ plej malgrandan ŝanĝon [8]; [en] Volapuk [la] vortoj […] estas arbitre elpensitaj [9]; ŝtataj aferoj, arbitre decidataj de la pastroj [10]; nomi tute hazarde kaj arbitre la diversajn objektojn, ideojn, kvalitojn [11]; mi devis arbitre decidi pri kelkaj principoj [12]. laŭvole, trafe-maltrafe
8.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Antaŭparolo
9. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, VI
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro VII
11. Ivo Lapenna: Retoriko, Unua Parto
12. Platono: La Respubliko (πολιτεια), Antaŭparolo de la Tradukinto
9. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, VI
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro VII
11. Ivo Lapenna: Retoriko, Unua Parto
12. Platono: La Respubliko (πολιτεια), Antaŭparolo de la Tradukinto
- angle:
- arbitrarily
- beloruse:
- адвольна, свавольна
- france:
- arbitrairement
- germane:
- willkürlich, beliebig
- japane:
- 任意に [にんいに], 恣意的に [しいてきに]
- pole:
- arbitralnie, według uznania, dowolnie
arbitro
- Agmaniero, decidmaniero arbitra: severaj [leĝoj] permesantaj nenian escepton nek arbitron [13]; ĉiu aparta homo povas krei apartan lingvon artan laŭ sia arbitro [14]; la virinoj en Romo admiris lian flekseman menson kaj la guston, pro kiu li gajnis la titolon de arbitro de eleganteco [15]; erari apartenas nur al la arbitro de la homaj kapabloj [16]; la aŭtoro ne agis laŭ propra arbitro, sed konsultis diversajn fakulojn [17]; legantoj vidas en li raran tipon de policisto kapabla kunsenti kun simpla civitano kaj protekti tiun kontraŭ krimuloj kaj kontraŭ polica arbitro [18]. kaprico
Rim.:
Ne konfuzu kun arbitracio.
13.
L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, V
14. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, VI
15. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro I
16. Gilbert Ledon: Mil pardonpetoj, Monato, 2000/07, p. 5
17. Monato, Carlo Minnaja: Mi estas homo, 2007
18. La Ondo de Esperanto, 1999, No 5 (55)
14. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, VI
15. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro I
16. Gilbert Ledon: Mil pardonpetoj, Monato, 2000/07, p. 5
17. Monato, Carlo Minnaja: Mi estas homo, 2007
18. La Ondo de Esperanto, 1999, No 5 (55)
- beloruse:
- свавольства, свавольле, самаўпраўнасць, самаўпраўства, самадурства
- bretone:
- tid
- bulgare:
- произвол
- ĉeĥe:
- libovůle, svévole
- france:
- arbitraire (subst.)
- germane:
- Willkür, Beliebigkeit
- hebree:
- שׁוֹפֵט
- hispane:
- arbitrariedad
- hungare:
- önkény
- nederlande:
- willekeur
- pole:
- samowola, widzimisię
- ruse:
- произвол, своеволие, самоуправство
- slovake:
- svojvôľa, svojvoľnosť