*aŭd/i PV
*aŭdi
(tr)
- 1. ↝
-
Senti, percepti per la
oreloj:
orelojn ili havas, sed ne aŭdas
[1];
vian voĉon mi aŭdis en la ĝardeno
[2];
mi aŭdis la ĝemadon
[3];
bojas hundido kiel ĝi aŭdas de hundoj
PrV
;
li aŭdas muzikon
[4];
li kuŝis senmove kelkajn minutojn, provante aŭdi sian internon
[5].
aŭskulti
- 2. ↝
-
Sciiĝi per aŭdado:
mi aŭdis multon pri vi;
mi aŭdis, ke vi rezignas vian postenon;
kie ĵuron vi aŭdas, malbonon suspektu
PrV
;
kiu ĉion senpripense parolas, aŭdos tion, kion li ne volas
PrV
;
kiu aŭdis unuan, ankaŭ aŭdu la duan
(ne ignoru tion, kio ne plaĉas al vi)
PrV
;
pri […] malfeliĉo vi certe aŭdas ĉiun tagon
[6];
oni aŭdas […] dubeman opinion
[7];
kiu ne ridetis, tion aŭdante
[8]?
ekscii, kompreni
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 135:17
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 3:10
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 6:5
4. Monato, Will Green kondukas vin tra sia, 94/01
5. Monato, Geraldo Mattos: Kota Akvo: Konstanten Krysakov
6. Monato, Bosnio, 93/12
7. Monato, Boris Kolker: Saĝa kapo duonvorton komprenas
8. Monato, Gerrit Berveling: Opinio: Tro Senkosta Pentemo
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 3:10
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 6:5
4. Monato, Will Green kondukas vin tra sia, 94/01
5. Monato, Geraldo Mattos: Kota Akvo: Konstanten Krysakov
6. Monato, Bosnio, 93/12
7. Monato, Boris Kolker: Saĝa kapo duonvorton komprenas
8. Monato, Gerrit Berveling: Opinio: Tro Senkosta Pentemo
- angle:
- hear
- beloruse:
- чуць
- bretone:
- klevet
- bulgare:
- чувам
- ĉeĥe:
- slyšet
- france:
- entendre (un son)
- germane:
- hören
- hebree:
- לשמוע
- hispane:
- oír
- hungare:
- hall
- indonezie:
- mendengar
- itale:
- 1. udire 2. sentire (udire)
- katalune:
- sentir, sentir-hi
- kekĉie:
- ab̕ink
- nederlande:
- horen
- norvege:
- høre
- okcitane:
- ausir
- pole:
- słyszeć
- portugale:
- ouvir
- rumane:
- a auzi
- ruse:
- слышать
- slovake:
- počuť
- tokipone:
- kute
- volapuke:
- lilön
aŭdo
- 1. ↝
- Aŭdado: unu vido taŭgas pli ol dek aŭdoj PrV ; ne laŭ la aŭdo de siaj oreloj li eldirados verdiktojn [9]; lia rigardo kaj aŭdo svagiĝis [10]; misaŭdo [11];
- 2. ↝
aŭdpovo
9.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 11:3
10. Monato, Lode Van de Velde: Trancporto, 2010
11. Monato, Ĉu ni mortu miskomprene? (2)
10. Monato, Lode Van de Velde: Trancporto, 2010
11. Monato, Ĉu ni mortu miskomprene? (2)
- angle:
- hearing
- beloruse:
- слых
- bretone:
- klev, kleved
- france:
- unu vido taŭgas pli ol dek ~oj: voir c'est croire
- germane:
- unu vido taŭgas pli ol dek ~oj: ein Bild sagt mehr als tausend Worte 1. Hören
- hungare:
- hallás
- indonezie:
- pendengaran
- itale:
- 1. ascolto 2. udito
- pole:
- słuch
- ruse:
- слух
aŭda
- angle:
- auditory
- beloruse:
- слыхавы
- bretone:
- -klev
- france:
- auditif
- hungare:
- halló-, hallás-, auditív
- itale:
- auditivo, uditivo
- pole:
- słuchowy
- ruse:
- слуховой
- tokipone:
- kute
aŭdado ↝
- Sentado de sonoj: aŭdado de instruo [15]; ne pleniĝas la orelo de aŭdado [16]; revolucia nova maniero de aŭdado [17]; nia aŭdado alkutimiĝis [...] al la ja tre „malĝustaj“ tercioj kaj sekstoj [18].
15.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 28:9
16. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 1:8
17. Vikipedio, Renesanco
18. Vikipedio, Piano
16. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 1:8
17. Vikipedio, Renesanco
18. Vikipedio, Piano
- germane:
- Hören
- hebree:
- שמע
- itale:
- ascolto
- kekĉie:
- ab̕iil
- nederlande:
- gehoor
- norvege:
- hørsel
- pole:
- słuch
aŭdigi
(tr)
- Fari aŭdeblan sonon: leonido aŭdigis sian voĉon [19]; la tondro aŭdigadis brue frapon post frapo [20]; sensonan kvakadon ŝi de tempo al tempo aŭdigadis, tute tiel, kiel aŭdigas infano, kiam ĝi ĝemas en sonĝo [21].
19.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Amos 3:4
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
- angle:
- make a sound
- france:
- faire entendre
- germane:
- anheben, erheben, verlauten lassen, zu Gehör bringen
- hebree:
- להישמע
- hungare:
- hallat
- itale:
- far udire, far sentire (udire)
- pole:
- rozgłaszać, rozlegać
- ruse:
- издать (звук)
aŭdilo PIV1 ↝
Aparato, tenata proksime al la orelo kaj transformanta elektran kurenton en sonon: li levis la aŭdilon (de telefono) [22].
aŭskultilo
22.
M. Ende, trad. W. Diestel: La Senĉesa Rakonto, 1997
- bretone:
- selaouell
- france:
- écouteur
- germane:
- Hörer (Telefon-), Hörmuschel
- pole:
- słuchawka
- rumane:
- căşti
- ruse:
- телефонная трубка, наушник, головной телефон, шлемофон
kapaŭdilo ↝
[23]
Aparato kun aŭdilo, fiksita sur la kapo aŭ en la oreloj: mia kapaŭdilo flugis de sur mia kapo [24]; hometoj kun kapaŭdiloj kaj magnetofonoj [25].
23.
La Nova Plena Ilustrita Vortaro, aŭdilo
24. esperanto - graynoise.konfuzo.net
25. Monato, Paul Gubbins: Saluton, serĝento!, 2013
24. esperanto - graynoise.konfuzo.net
25. Monato, Paul Gubbins: Saluton, serĝento!, 2013
- france:
- casque (à écouteurs)
- germane:
- Kopfhörer
- pole:
- słuchawki nagłowne
- rumane:
- căşti
- ruse:
- наушник, головной телефон, шлемофон
neaŭdita
- 1.
- Sen, ke oni aŭdas ion: ŝia senfortiĝinta voĉo timis la stratan bruon, en kiu ĝi devus droni neaŭdita Marta .
- 2.
- Ne jam aŭdita, nekredebla, senekzempla: tio ĉi estis neaŭdita, nekredebla moko de la sorto FK ; neaŭdita projekto FK ; terura, nenatura, neaŭdita [26].
26.
W. Shakespeare, trad. L. L. Zamenhof:
Hamleto, reĝido de Danujo, 1894
- angle:
- 2. unheard-of
- beloruse:
- 2. няслыханы
- france:
- 2. inouï
- germane:
- 1. ungehört 2. unerhört
- hungare:
- 2. hallatlan
- itale:
- 2. inaudito
- nederlande:
- 2. ongehoord
- norvege:
- 2. uhørt
- pole:
- 2. niesłychany
- ruse:
- 2. неслыханный
- slovake:
- 2. neslýchaný
aŭdpovo, aŭdkapablo ↝
- Senso, per kiu oni perceptas sonojn: mi havas tre bonan aŭdpovon [27]; kiel 16-jarulo Lorm perdis sian aŭdkapablon [28]; se mia aŭdkapablo povus kapti ĉiun bruon en la mondo, mi aŭdus liajn paŝojn [29]; [ĉar multe oni] skribas, Esperanto […] estas sendube preskaŭ tiom utila al la surduloj kiom al aŭdopovaj [30].
27.
Claude Piron: Lasu min paroli plu!, 6
28. Monato, Gert Heintze: Alfabeto por surdblinduloj, 2003
29. J. L. Borges, trad. M. Giorgini: La domo de Asteriono, 2006-12
30. Monato, Yamasaki Seikô: Ne ĉiuj lingvoj estas langaj
28. Monato, Gert Heintze: Alfabeto por surdblinduloj, 2003
29. J. L. Borges, trad. M. Giorgini: La domo de Asteriono, 2006-12
30. Monato, Yamasaki Seikô: Ne ĉiuj lingvoj estas langaj
- france:
- audition (sens), ouïe (sens)
- germane:
- Gehör, Hörvermögen
- hebree:
- יכולת שמיעה
- itale:
- udito (senso)
- nederlande:
- gehoor
- norvege:
- hørsel
- pole:
- słuch