¹organ/o ^JED

1.

Ero plenumanta apartan funkcion ene de tuto.

a)

Difinita ĉelaro en vivanta korpo, t.e. (organismo) plenumanta specialan funkcion: la dentoj, stomako, intestaro de la viandomanĝanta leono estas esence malegalaj je la samaj organoj de la kreskaĵomanĝanta elefanto ^FK ; la helpantoj de Tifono […] en ĉiun el la urnoj metis iun internan organon de l' mortinto [1]; iliaj voĉaj organoj tute ne montris ian grandan antaŭkapablon por la kantarto [2]; la organoj de parolo (lango, gorĝo, voĉkordo...) ^EE .

b)

Grupo da komisiitoj kajaŭ oficistoj, plenumantaj apartajn funkciojn en organizo, partio aŭ ŝtato: Dum pli ol 130 jaroj la Esperanto-movado estas batalanta … por ke la decidorganoj (politikaj kaj sciencaj) ne konsideru ĝin kiel fenomenon negravan kaj hobian [3].

c)

En maŝino, ĉiu ero destinita por plenumi specialan funkcion: la organoj de lokomotivo, de horloĝo. peco

Rim.: Bloko implicas kunan aranĝon (pecoj kune muntitaj), organo emfazas difinitan funkcion.

2.

Iu aŭ io esprimanta la pensojn de grupo da homoj: la fondo de centra organo hilelista [4]; la Gazeto estis […] oficiala organo grava por advokatoj, militistoj, k.t.p. ^BdV ; la SAT-organoj ankaŭ ebligas objektivan, seninsultan diskutadon pri ĉiuj teorioj, pri ĉiuj vidpunktoj ^Lanti ; paroli antaŭ difinita juĝa organo ^Ret ; la internaj regularoj de lokaj aŭ provincaj konsilantaroj, de parlamentoj, de diversaj organoj de Unuiĝintaj Nacioj […] kutime antaŭvidas kiu rajtas paroli, kiam oni rajtas paroli, eĉ kiom oni povas paroli seninterrompe ^Ret .

1.

Rilata al organo: se mi havus saman organan lezaĵon kiel mia onklino, ŝi pensis, mi povus morti subite ^ChL ; la nekuracista laiko ne povis rimarki la organan mankon ^VaK ; ili kredigas, kvazaŭ lingvo estas objekto natura, organa, kiu dependas de apartaj fiziologiaj ecoj de la organoj de parolo ^EE .

2.

Organhava, posedanta organojn: en la Malviva Maro, kiel oni almenaŭ pensis ĝis nun, nenia viva organa kreitaĵo povas ekzisti ^FK .

Tuto de organoj, ordinare kun komuna rolo aŭ utilo; aparato^1.b: li havas iujn problemojn pri la digesta organaro [5]; per tio estas korpo limigita nur al pure materia karaktero: ĝi estas nura organaro, funkciaro kaj fortaro, kiujn oni uzadas nur laŭ postuloj de ĝuo kaj povumo [6]. organismo, sistemo^1.e

Iu el la grajnetoj videblaj en ĉeloplasmo, plenumanta propran funkcion: eŭkariotoj estas pli grandaj ol prokariotoj, kaj havas pli komplikan internan strukturon, kun diversaj organetoj [7]; restas nur kelkaj genoj, kiuj necesas por la reproduktado kaj la funkciado de la organeto [8]; la ribosomoj estas etaj enĉelaj organetoj, [kiuj] konstruas la proteinan ĉenon laŭ la […] vicordo de la nukleotidoj [9].

Ne posedanta organojn: farita el ŝtono, el senorgana materio [10]. organika

Organo nature lumanta, trovebla precipe ĉe fiŝoj kaj cefalopodoj de profunda maro: tiu […] markankreto posedas, kiel Acanthephyra kaj aliaj, lumorganojn [11]. lampiro

Organo kun sensa funkcio: bedaŭrinde ni ne povas tiel fidi niajn proprajn sensorganojn [12]; bhikŝuo restadas inter la aĵoj, observante la aĵojn, nome la ses sensorganojn [13]. sensilo¹