*sud/o PV

*sudo

GEOG
1.
Unu el la kvar geografiaj ĉefpunktoj, punkto de la horizonto situanta dekstre de homo rigardanta la sunleviĝon kaj kuŝanta ĝuste kontraŭdirekte al nordo: Abram iris pluen, ĉiam pluen al sudo [1]; direktante sin al sudo [2]; vojaĝo al sudo [3]; la vento fariĝis favora, ĝi blovis de sud-okcidento [4].
2.
Parto de iu lando, kiu troviĝas ĝuste kontraŭdirekte al nordo: la reĝo de Arad, kiu loĝis en la sudo de la lando Kanaana, aŭdis, ke venas la Izraelidoj [5]; la reĝino de la sudo [6]; la arboj de la sudo [7]; baobaboj de l' Sudo, cedroj, pinoj kaj kverkoj de l' Nordo [8]; li mem en sia knaba aĝo estis ja en la sudo, en la lando de la Hispanoj [9].
afrikanse:
Suid-
albane:
jug
amhare:
ደቡብ
angle:
south
arabe:
الجنوب
armene:
հարավ
azerbajĝane:
cənub
beloruse:
поўдзень
bengale:
দক্ষিণ
birme:
တောင်
bosne:
jug
ĉeĥe:
jih
ĉine:
[nán], 南方 [nánfāng]
dane:
syd
estone:
lõuna
eŭske:
hegoaldean
filipine:
timog
france:
sud
galege:
sur
germane:
Süden
guĝarate:
દક્ષિણ
haitie:
sid
haŭse:
kudu
hinde:
दक्षिण
hispane:
sur
hungare:
1. dél 2. déli rész
igbe:
ndịda
indonezie:
selatan
irlande:
ó dheas
islande:
suður
itale:
sud
japane:
[ナン]
jave:
kidul
jide:
דרום
jorube:
guusu
kanare:
ದಕ್ಷಿಣ
kartvele:
სამხრეთ
katalune:
sud 1. sud 2. migdia, migjorn
kazaĥe:
оңтүстік
kimre:
de
kirgize:
түштүк
kmere:
ភាគខាងត្បូង
koree:
남쪽
korsike:
sudu
kose:
mazantsi
kroate:
jug
kurde:
başûr
latine:
austri
latve:
dienvidu
laŭe:
ເຂດພາກໃຕ້
litove:
į pietus
makedone:
југ
malagase:
atsimo
malaje:
selatan
malajalame:
തെക്ക്
malte:
nofsinhar
maorie:
ki te tonga
marate:
दक्षिण
monge:
sab qab teb
mongole:
урд
nederlande:
zuiden
nepale:
दक्षिण
njanĝe:
kum’mwera
okcidentfrise:
súd
panĝabe:
ਦੱਖਣ
paŝtue:
سویل
pole:
południe
ruande:
majyepfo
ruse:
юг
samoe:
saute
sinde:
ڏکڻ
sinhale:
දකුණු
skotgaele:
deas
slovake:
juh
slovene:
južno
somale:
koonfur
ŝone:
chamhembe
sote:
ka boroa
sunde:
kidul
svahile:
kusini
taĝike:
ҷануб
taje:
ทางตอนใต้
tamile:
தெற்கு
tatare:
көньяк
telugue:
దక్షిణ
tibete:
ལྷོ་
ukraine:
південно
urdue:
جنوبی
uzbeke:
janub
vjetname:
nam
volapuke:
sulüd
zulue:
eningizimu

suda

Situanta en sudo aŭ de tie venanta: li loĝis en la suda lando [10]; Amalek loĝas en la suda parto de la lando [11]; sur la flanko suda [12]; la suda limo [13]; blovas la suda vento [14]; suda Azio [15]; la sudaj provincoj [16].
beloruse:
паўднёвы
ĉeĥe:
jižní
ĉine:
南边 [nánbian], 南邊 [nánbian], 南国 [nánguó], 南國 [nánguó], 在南方 [zàinánfāng], 在南面 [zàinánmiàn], 朝南 [cháonán]
france:
austral, du sud
germane:
Süd-, südlich
hungare:
déli
itale:
del sud, medidionale
japane:
南の [みなみの], 南部の [なんぶの], 南方の [なんぽうの]
katalune:
austral, meridional
pole:
południowy
ruse:
южный
slovake:
južný
ukraine:
південний

sudano

Homo naskita aŭ loĝanta en la sudo2: kaj la sudanoj ekposedos la monton de Esav [17]; oni devas servi la ŝtaton dum unu jaro en alia regiono ol tiu, de kiu oni devenas, sudanoj servas en la nordo, norduloj en la sudo [18].
Rim.: Sudano nomiĝas ankaŭ afrika ŝtato.
beloruse:
паўднёвік, жыхар поўдня
ĉeĥe:
Súdánec
france:
sudiste
germane:
Südländer
hungare:
déli
itale:
meridionale (sost.)
katalune:
meridional (subst.)
pole:
południowiec
ruse:
южанин
slovake:
Sudánec

sude de

(prepoziciaĵo)
1.
En la suda parto de: la fiŝhavenoj estas multaj, precipe sude de Bretonio [19].
2.
Ekster, pli sude ol: la stepo sude de Kinerot [20]; 180 km sude de Kopenhago [21].
Rim.: Gramatike pli konsekvenca estus distingigi ĉi tiun sencon per la direkta formo de la adverbo, kiel faras la lingvoj distingantaj ĉi tiun nuancon (ekz-e la rusa: dek kilometrojn suden, supren, dekstren de io). Sed en Esperanto tio ial ne enradikiĝis. [Sergio Pokrovskij]
19. J. Ducloyer: Bretonio, Monato, jaro 2000a, numero 2a, p. 18a
20. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Josuo 11:2
21. -: J. S. Larsen, Monato, jaro 2002a, numero 11a, p. 6a
beloruse:
1. на поўдні ад… 2. на поўдзень ад…
ĉeĥe:
jižně od
ĉine:
南边 [nánbian], 南邊 [nánbian]
france:
au sud de
germane:
südlich von
hungare:
1. (vmi) déli részén 2. (vmitől) délre
itale:
a sud di
japane:
~の南に [のみなみに], ~の南側に [のみなみがわに]
katalune:
al sud de
pole:
1. na południu 2. na południe od
ruse:
1. на юге (+ род. пад.) 2. на юг от
slovake:
južne, na juh od

administraj notoj