^*atent/a ^UV

(x)

1.

Turni kaj fiksi sian spiriton al: la cezaro mem […] nemulte atentis ĝis nun la spektaklon ^QuV ; atentu la vojon, laŭ kiu vi iris [1]; [ŝi venis] por atenti la parolojn de Paŭlo [2]; bone atentu, por ke la kruĉo ne falu en la maron ^MortulŜip ; detaloj nesufiĉe atentataj ĝis tiam ^ChB ; se lupo ekpentis, ŝafo atentu ^PrV ; okulo ne atentas, dorso eksentas^PrV . aŭskulti, observigardi, maldormi, streĉi, zorgi

2.

Rigardi kiel gravan, zorgi, sekvi, obei, respekti: atenti la konsilojn donitajn; ne atentu mensogajn vortojn [3]; li ne sufiĉe atentis la riskojn ^ChV ; regulo rekomendas tre atenti la etiketon ^ChB ; kiu ne atentas la se, tiu sentas la ve ^PrV .

Turnanta kaj fiksanta sian spiriton al io: li petas, ke mi estu atenta [4]; ili obeas min per atentaj oreloj [5]; li aŭskultis kun […] vizaĝo atenta kaj severa ^QuV ; ekzameno tre atenta de ĉiu objekto ^KPr ; ĉiu atenta aŭskultanto povas mem konvinkiĝi, ke en la plimulto de la publike farataj paroladoj troviĝas sufiĉa kvanto ne nur da lingvaj eraroj, sed ankaŭ da ĉiaspecaj aliaj ^Ret ; tiu ĉi opinio […] post pli atenta pripenso baldaŭ montriĝus al ĉiu kiel bela [6]; mi vidis ilian saĝe atentan rigardon ^VaK .

(tr)

Turni la atenton de iu al io: atentigi iun pri surskribo, danĝero; ili atentigis lin, ke la vintro alproksimiĝas [7]; [ili] atentigis ĉiun pri sia valoro [8]; oni de tempo al tempo estas atentigata pri tio, ke ni estas nenio, eĉ se oni sidas tiel alte kiel mi [9]; mi tuj en la komenco atentigas vin, ke mia parolo ne estas io oficiala [10]; nur unu vorto ŝin atentigis ^KPr .

Ago aŭ stato de tiu, kiu atentas: li aŭskultis […] kun granda atento [11]; vi ne donas vian atenton [12]; sur lian filinon turnis sian atenton granda sinjoro [13]; al ŝi vi devas nun dediĉi vian atenton [14]; deturni la atenton ^BdV ; ne metinte atenton sur la raporton de la komisio ^FK ; plej multe altiris al si la atenton […] bela kastelo el papero [15]; de legado sen atento ne riĉiĝas la prudento ^PrV .

Ne konsideri atentinda, bagateligi, ignori: malatenti la riproĉojn; demandu la vojaĝantojn, kaj ne malatentu iliajn atestojn [16]; ĉio estas preta, venu al la edziĝa festo ― sed ili malatentis, kaj foriris [17]; povra kamparano sidanta […] en angulo, tiu priridata kaj malatentata [18]; li ofte malatentas la decregulojn, kaj lia gajo degeneras en frenezon ^Kandid ; ŝi tute malatentis tiujn ĉi vortojn ^Metrop ; vi malatentu mian aĝon! – mi sentas min tiel juna, kvazaŭ mi estas kun vi samaĝa ^Metrop ! malrespekti, neglekti, preteratenti, pretervidi

(tr)

Perturbi ies atenton, deturni lian spiriton de iu temo; distri¹: lia amantino eniris en la kajuton de la pordisto por lin malatentigi ^KPr ; nura orientiĝo al propra bonfarto malatentigas pri komunaj bonoj [19]. distri¹delogi, deviigi

Ne rimarki pro manko de atento, neglekti: restas unu ebleco, kiun vi ne rajtas preteratenti […], iu povis subaĉeti la gardiston ^CKv ; teatra verkisto, kiun oni ne rajtus preteratenti, estas la Sviso Edmond Privat ^EeP ; se li volas fari esplorojn pri iu ajn medicina branĉo, li nepre devas scii 3 - 4 fremdajn lingvojn, se li ne volas preteratenti en sia laboro gravajn kontribuaĵojn ^EeP .

Zorge atenti pri iu aŭ io: nun ekkuru, sed priatentu la malgrandan knabinon [20]; li havis neniun, kiu povus priatenti la malgrandan Kristinon [21]; ili ne priatentas unu la alian, ne komprenas, kion unu signifas al la alia [22]; ŝi ricevis gefratojn, kaj tiam estis tiom multe por varti, flegi kaj priatenti [23]; mi ja vidis la anoncojn, sed ne priatentis ilin [24]; la principo ke ĉiu priatentu sian propran aferon rivalas la saĝecon kaj prudenton kaj kuraĝon de la civito [25]. varti¹, zorgi¹

Ne atentanta: kia senatenta supraĵa prijuĝo! [26]; la aĉetanta sinjoro […] rigardis ŝin per senatenta okulo ^Marta ; ŝi ludis senatente kun la longaj pendantaj oreloj ^KPr ; ŝi sidis senatenta, kvazaŭ ŝi fantazius pri io ^InfanTorent2 . blinda²

(prepoziciaĵo)

Ne atentante... ne enkalkulante... senrigarde al: li volas enkonduki sciencajn terminojn, tute senatente al la jam ekzistanta tradicio [27].