¹funkci/i ^JED

funkcii

(ntr)

1.: (iu) Agi plenumante oficon, difinitan daŭran komisiitan servon: funkcii kiel urbestro, sekretario, agento; kvardek personoj ricevis oficialan ateston pri kapablo funkcii kiel libervolaj interpretistoj por Esperanto [1]; post nur 72 tagoj la regiona asembleo en Nord-Irlando [...] ĉesis funkcii [2]; Lapenna, la ĵus elektita ĝenerala sekretario, estis komisiita […] funkcii kiel administranto [3]; la organiza problemo estis fine solvita kaj la unueca asocio funkciis sub la nomo Jugoslavia Esperanto-Ligo [4]. ofici, roli, servi¹
2.: (io) Plenumi la propran difinitan taskon, parolante pri organo, maŝino kaj ĝenerale ĉiu ajn ilo aŭ organizo: la koro, la kruroj, la maŝino ne regule funkcias; la seruro estis rustiĝinta kaj funkciis malbone [5]; kiam ĉiuj uzinoj kaj altfornoj funkciis, estis fumnubo apud fumnubo [6]; ekde 1756 en Peterburgo funkciis konstanta franca teatro [7]; Aĥija ne povis vidi, ĉar liaj okuloj ĉesis funkcii pro maljuneco [8]; kvankam tre saĝa virino, ŝi havis cerbon kiu malrapide funkciis, kaj estis ŝia kutimo longe pripensi antaŭ ol ion fari [9]; lia lango funkciis sendepende de li (li diris ion kontraŭ sia propra intenco) [10]; trinkejo, kiu jam en la mezepoko funkciis [11]; la elektraj piloj de sonoriloj, ne estante plu observitaj, difektiĝis kaj ne funkciis plu [12]; la plano ŝajnas funkcii (efektiviĝi), Bastjano flustris [13]. efektivigi, efiki, labori, servi⁵

1. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Tria Parto
2. IRL: Irlando: karuselo de seniluziiĝo, Monato, 2000/06, p. 7
3. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvara Parto
4. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvara Parto
5. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉapitro II
6. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, Dua Parto
7. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Unua Parto
8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 14:4
9. John Merchant: Tri Angloj Alilande, Ĉapitro VI.
10. Konstanten Krysakov: KOTA AKVO , Monato, 2000/03, p. 28
11. J. Ducloyer: Francio: Quimper, Monato, 2000/05, p. 16
12. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dekunua
13. M. Ende, trad. W. Diestel: La Senĉesa Rakonto, 1997

beloruse:: 1. выконваць абавязкі, выконваць функцыі 2. працаваць, функцыянаваць
ĉeĥe:: být v chodu, být v činnosti, běžet, dělat dobrotu, fungovat, jet, jít, plynout
ĉine:: 2. 事务 [shìwù], 正在运转 [zhèngzàiyùnzhuǎn], 运作 [yùnzuò], 正常工作 [zhèngchánggōngzuò], 生效 [shēngxiào]
france:: 1. agir (en tant que) 2. fonctionner, marcher (fonctionner)
germane:: 1. fungieren 2. funktionieren, arbeiten (funktionieren)
hispane:: 1. actuar, realizar una función 2. funcionar
hungare:: 1. működik, dolgozik, tevékenykedik 2. működik, üzemel, funkcionál
indonezie:: 2. berfungsi
japane:: 職務を遂行する [しょくむをすいこうする], 機能を果たす [きのうをはたす]
nederlande:: functioneren
pole:: funkcjonować, działać, pełnić funkcję
portugale:: 1. agir, exercer função, estar em exercício 2. funcionar
ruse:: 1. исполнять обязанности, отправлять функции 2. работать, функционировать
slovake:: fungovať
ukraine:: функціонувати, діяти, працювати (про механізм, установу)

funkcio

1.

(de iu) Aparta fako, ofico organizita por plenumi difinitan servon; kampo de agado, en kiu oni plenumas difinitan servon: la publikaj funkcioj; la funkcio de administranto, redaktoro; la kasisto rezignis sian funkcion; ni ne perdos ŝin en tre grava alia funkcio: ŝi daŭre estas nia finredaktisto [14]; komisionano por esplorado [...] jesis pri la neceso bone paroli la anglan por plenumi eŭropan funkcion [15]. SIN:

ofico, posteno³

2.

(de io) Aparta servo de organo, maŝino kc, konforma al ĝia destino: la funkcio de la stomako estas digesti; [Esperanto] bonege plenumadis jam en la praktiko ĉiujn funkciojn, kiujn oni povas postuli de lingvo internacia ^EE; la diversaj funkcioj de vorto en la frazo (subjekto, predikato, komplemento); ni havas multajn membrojn en unu korpo, kaj ne ĉiuj membroj havas la saman funkcion [16]; se Esperanto estus adoptita, kelkaj fonetikaj simpligoj estus necesaj por tiu funkcio [17]; kiam homoj planis, projektis maŝinojn, ili faris tion por ke la maŝinoj obeu al la planitaj funkcioj [18]; Mutt […] ne havas funkciojn por aŭtomate ordigi la envenantajn poŝtaĵojn en diversajn poŝtfakojn ‐ tio estas tasko por aparta programo [19]. SIN:

tasko, rolo²

3.

^PV

a): (elementa matematiko) Ĝenerala regulo, difinanta por elemento de „fonta aro“ `bb A` elementon en „cela aro“ `bb B`; simb. `f: bb A -> bb B` (legu: fo ĵetas el `bb A` en `bb B`-on) , aŭ por individuaj elementoj `b=f(a)` (legu: bo egalas fo de a): en la funkcia skribaĵo `b=f(a)` la elementon `a` de la fonta aro oni nomas „argumento“ aŭ „variablo“, kaj la elementon `b` de la cela aro oni nomas „rezulto“ aŭ „valoro“ de la funkcio, aŭ „bildo“ de la argumento per la funkcio; loknombro de funkcio; la konformeco inter aroj `bb X` kaj `bb Y`, estas nomata funkcio (aŭ bildigo), se al ĉiu elemento de `bb X` konformas unusola elemento el `bb Y` [20]; logaritmo kun bazo `a` estas la inversa funkcio de eksponenta funkcio kun la sama bazo `y=ax` kiel funkcio de `x` [21].
Rim.: Pro ĝia intuicia difino en elementa matematiko „funkcio“ povas esti konsiderata pli fundamenta ol „bildigo“, kiu baziĝas sur rilatoj, paroj, kaj arteorio entute.
b): (pli ĝenerale) Bildigo, precipe (sed ne nur) kiam la fonta kaj cela aroj konsistas el nombroj: funkcio entjera, reela, kompleksa (kun entjeraj, reelaj, kompleksaj valoroj); kompleksa funkcio kun reelaj argumentoj (kies fonto-aro konsistas el la aro de reeloj); funkcio derivebla, analitika, integralebla. Rilatantaj nocioj: maksimumo, maksimumiganto, minimumo, minimumiganto, ekstremumo, ekstremumiganto, nuliganto, transfleksiĝa punkto.
Rim.: Bricard [22] provis enkonduki la formon „funcio“, sed tiu ne enradikiĝis. La termino „funkcio“ estas vaste uzata en analitiko, sed depende de la branĉo de matematiko oni pli volonte parolos pri „bildigo“ (aŭ „ĵeto“), „funkcionalo“, „operatoro“, „formo“, „operacio“, „transformo“... Ni do ricevis tutan serion da sinonimaj terminoj, tamen kun malsama historia fono.

ekstremumigantoj kaj nuligantoj de funkcio

4.

En programo, struktura fragmento (subprogramo) difinanta algoritmon por komputi valoron ‐ unu el pluraj manieroj difini la „regulon“ por la matematika funkcio.

Rim.: En iuj programlingvoj tiaj funkcioj aperas kiel proceduroj liverantaj valoron (sian rezulton).

14. Stefan Maul: https://www.monato.be/2000/007225.php, Monato, 2000/12, p. 3
15. Dafydd ap Fergus: EŬROPA UNIO: Patenta (mal)sukceso, Monato, 2000/11, p. 11
16. La Nova Testamento, Romanoj 12:4
17. G. MacAoidh: Flugilhavaj vortoj, Monato, 2000/10, p. 22
18. Gilbert Ledon: Bugra bug-insekto, Monato, 2000/05, p. 5
19. E. Grimley Evans: Interreto: uniksulo ekspertas Unikodon, Monato, 2000/02, p. 20
20. Vikipedio, Funkcio (matematiko)
21. Vikipedio, Logaritmo
22. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 19

angle:: function
beloruse:: 1. абавязкі, пасада, функцыя 2. функцыя 3. функцыя 4. функцыя, працэдура
ĉeĥe:: běh, chod, funkce, působení, činnost
ĉine:: 4. 函数 [hán shù]
france:: fonction
germane:: Funktion 1. Aufgabe, Amt 2. Aufgabe, Zweck 3.b Abbildung 3. Funktion
hispane:: 1. departamento 2. función (acción asignada) 3. función (matemática) 4. función (algoritmo de programación)
hungare:: funkció 1. tisztség, funkció, szerep, feladatkör, tevékenységi terület 2. funkció 3. függvény
indonezie:: fungsi
japane:: 職務 [しょくむ], 役目 [やくめ], 機能 [きのう], 作用 [さよう], 関数 [かんすう]
nederlande:: functie
pole:: 1. funkcja, rola 2. zastosowanie 3. funkcja
ruse:: 1. обязанности, должность, функции 2. функция 3. функция 4. процедура- функция
slovake:: chod, pôsobenie, činnosť
ukraine:: функція, призначення, у мн

funkciado

: Ago de tiu aŭ tio, kiu funkcias; agado celanta plenumi difinitan servon: la funkciado de horloĝo; la funkciado de la kurso ĉesas dum somero; la banko ĉesigis sian funkciadon; la diverslingveco tre ĝenas la funkciadon de internaciaj kongresoj; la komisiono postulas la malfunkciadon de ĉiuj armilfabrikoj; depost la foriro de fraŭlino Leontino unu el la maŝinoj restas sen funkciado ^Marta; por bone kompreni la funkciadon de la nuna tutmonda ekonomia sistemo, necesas konsideri ke ĝi havas sian originon en Eŭropo [23].

23. Monato, Roland ROTSAERT: Historio de la ekonomika pensado (parto 1): Enkonduko, 2001/02, p. 16

beloruse:: функцыянаваньне
ĉeĥe:: chod, fungování, provoz (podniku, stroje), působení, činnost
france:: fonctionnement
germane:: Funktionieren
hispane:: funcionamiento
hungare:: működés, üzemelés, funkcionálás
indonezie:: operasi, pengoperasian
japane:: 職務の遂行 [しょくむのすいこう], 機能の働き [きのうのはたらき]
nederlande:: het functioneren
pole:: funkcjonowanie, działanie
slovake:: chod, fungovanie, činnosť
ukraine:: функціонування, діяльність

funkciigi

: Fari, ke io funkciu: li funkciigis la gramofonon, eksonis moderna dancmuziko [24]; ili konstruas akvoradon, martelon kaj tutan aron da radetoj, kiujn funkciigas la turbineto [25]; du ebriaj turkoj […] funkciigis du pafilojn kaj mortigis du soldatojn [26]; konscio ofte sufiĉas por funkciigi bone la memoron [27]; ili funkciigis la maŝinon kaj forveturis [28]; li trovis sistemon por misfunkciigi la bremsojn post difinita tempospaco [29]; sen malhelpo por la strata trafiko ni povas funkciigi nur sesdek vagonojn pohore ^Metrop; mi precipe demandis lin pri tio, kiel ili funkciigas la interŝanĝon de la varoj [30]; sed vane mi klarigis, kiel la mono funkciigas la laboron [31]; [lia asocio] funkciigas informan servon [32]. aktivigi¹, irigi², lanĉi, mastrumi, movi³, peli^1.b, ŝalti, startigi, teni^3.b

24. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, Unua Parto
25. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, La nepo
26. Don Miguel de Cervantes Saavedra: Don Kiĥoto de la Manĉo en Barcelono (5 ĉapitroj), Ĉapitro LXIII
27. Ivo Lapenna: Retoriko, Dua Parto
28. John Merchant: Kompatinda Klem, Ĉapitro 2
29. Johán Valano: Ĉu li bremsis sufiĉe?, 8
30. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Kvara Ĉapitro
31. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Kvara Ĉapitro
32. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvara Parto

angle:: bring into operation, activate, put in motion
beloruse:: запусьціць (працэс, мэханізм), уключыць, актываваць
ĉine:: 起动 [qǐdòng], 启用 [qǐyòng], 激活 [jīhuó], 活化 [huóhuà], 开动 [kāidòng]
germane:: aktivieren, in Gang setzen, in Funktion setzen, antreiben, einschalten
japane:: 働かせる [はたらかせる], 作動させる [さどうさせる]
pole:: uruchamiać, włączać, aktywować

funkciismo

: Arta aŭ teoria doktrino, kiu atentas precipe la efektivan kaj efikan kunfunkciadon de aĵoj: la materia civilizo origininta el la okcidento nuntempe trapenetris ĉien en la mondo kaj donis al la homaro kolosan materian favoron, sed aliflanke la raciismo kaj la funkciismo de ĝi sekigis la homan koron [33]; la „funkciisma“ urboplanado post la dua mondmilito [34]. utilismo

33. Deguĉi I., trad. Esumi N.: La estonteco de la homaro, Oomoto, 1987, numero 426a
34. P. Mühlstein, trad. J.-M. Cash: La gravaj malutilaĵoj de la senĉesa moviĝo, Le Monde diplomatique, 2005-01

beloruse:: функцыяналізм
ĉine:: 功能主义 [gōngnéngzhǔyì]
france:: fonctionnalisme
germane:: Funktionalismus
hispane:: funcionalismo
indonezie:: fungsionalisme
pole:: funkcjonalizm (psychologia)

funkciulo

: Homo komisiita por plenumi daŭran difinitan oficon, funkcion; oficisto: ŝtata aŭ privata funkciulo; iama registara funkciulo malkaŝis, ke li estis administranto de fonduso establita [...] por „aĉeti“ la voĉojn (aŭ sindetenon) de magistratanoj [35]; forigo de la postulo, ke ĉiuj nordirlandaj parlamentanoj kaj publikaj funkciuloj ĵuru fidelecon al brita monarĥo [36].

35. Garbhan MACAOIDH: Paŝoj al purigado, Monato, 2000/09, p. 8
36. IRL: IRLANDO: Ĉu paŝoj al paco?, Monato, 2000/06, p. 7

beloruse:: функцыянэр
ĉeĥe:: funkcionář, činovník
ĉine:: 行政人员 [xíngzhèngrényuán], 官员 [guānyuán]
france:: employé, fonctionnaire
germane:: Funktionär
hispane:: empleado, funcionario
hungare:: tisztviselő, tisztségviselő, funkcionárius
indonezie:: fungsionaris
japane:: 職員 [しょくいん]
nederlande:: functionaris
pole:: osoba pełniąca funkcję, funkcjonująca
ruse:: ответственный работник, функционер
slovake:: funkcionár, činovník
ukraine:: функціонер, відповідальний працівник

malfunkcii

(ntr)

: Ne funkcii, panei: ni devis alteriĝi ĉe fremda haveno pro nubegoj kaj malfunkciintaj instrumentoj [37].

37. J. Francis: La Granda Kaldrono, 1978

beloruse:: спыняць працу, спыняцца, не функцыяваць, не працаваць
ĉine:: 失 [shī], 下水 [xiàshuǐ]
france:: être arrêté (appareil, organisme...)
pole:: nie funkcjonować, nawalać

malfunkciigi, senfunkciigi

(tr)

: Ĉesigi la funkciadon de: la altaĵoj ne estis senfunkciigitaj, la popolo ĉiam ankoraŭ oferadis kaj incensadis sur la altaĵoj [38]; la raportistino malfunkciigis la surbendigilon [39]; oni povas intence trolongigi la paroladon kun la celo malfunkciigi la laboron [40]; mi ne disponas pri ŝaltilo por malfunkciigi mian estetikan sentemon [41]; la germana kanceliero […] decidis post la katastrofo ĉe Fukuŝimo malfunkciigi malnovajn centralojn [42]. ĉesigi, fermi², haltigi, likvidi, malaktivigi, malŝalti

38. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Reĝoj 14:4
39. L. Carol: La deturniĝo, 2010
40. Ivo Lapenna: Retoriko, Dua Parto
41. Monato, Petro Desmet': La dika Krause? ... kredu min, sinjorino!, 2007
42. Monato, Paul Gubbins: Ne menciu la n-vorton, 2011

beloruse:: спыніць, адключыць, дэактываваць
ĉine:: 关 [guān], 断开 [duànkāi]
france:: arrêter (le fonctionnement de), désactiver, désaffecter
germane:: außer Funktion setzen, ausschalten, deaktivieren, schließen, stilllegen
pole:: unieruchamiać, zawieszać

vivfunkcio, vivofunkcio

: Funkcio per kiu organismo tenas sin vivanta: en la homa fizilogio, vivofunkcioj unuagradaj estas spirado, sangocirkulo kaj cerbofunkcio, duagradaj estas akvo-elektrolita kaj acido-bazo-ekvilibro, la funkcio de la renoj kaj varmregulado; organo [estas] parto de la korpo, adaptiĝinta al speciala vivofunkcio [43]; liaj vivfunkcioj elglitas el la reloj [44].

43. Aŭstraliaj Esperantoj, 2011-12-15, p. 3
44. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Dekoka Ĉapitro

angle:: vital function
germane:: Lebensfunktion, Vitalfunktion

analitika funkcio

[45]

: Kompleksa funkcio, elvolvebla en potencoserion en ĉirkaŭaĵo de ĉiu punkto de ĝia fonto-aro: Koŝia integrala teoremo – teoremo de kompleksa analitiko kiu diras ke, integralo de analitika funkcio, kiu estas difinita en fermita vojo estas nulo [46].

45. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 21
46. Vikipedio, Koŝia integrala teoremo

angle:: analytic function
beloruse:: аналітычная функцыя
ĉeĥe:: analytická funkce
france:: fonction analytique
germane:: analytische Funktion analytische Funktion
hebree:: פונקציה אנליטית
hispane:: función analítica
hungare:: analitikus függvény
indonezie:: fungsi analisis
nederlande:: analytische functie
pole:: funkcja analityczna
ruse:: аналитическая функция
slovake:: analytická funkcia

cirkla funkcio

(arkaismo) [47]

: trigonometria funkcio.
Rim.: Notu, ke iuj lingvoj uzas similan terminon (ekz-e funkcja kołowa en la pola) por signifi ciklometrian funkcion.

47. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 20

beloruse:: трыганамэтрычная функцыя
ĉeĥe:: trigonometrická funkce
germane:: zyklische Funktion
pole:: funkcia kołowa
slovake:: trigonometrická funkcia

ciklometria funkcio

^MatVort(evitinde)

: inversa trigonometria funkcio.

ĉeĥe:: inversní trigonometrická funkce
germane:: zyklometrische Funktion
pole:: funkcja cyklometryczna
slovake:: inverzná trigonometrická funkcia

distribua funkcio

[48]

: (de hazarda variablo `X`) Reela funkcio, kiu al reelo `x` asocias la probablon de la okazo `(X < x)`; simb. `F_X(x) = P(X < x)`: en statistiko, la momantoj estas mezuroj de distribua funkcio de hazarda variablo [49].
Rim.: Ĉi tiu funkcio estas nur unu el la manieroj karakterizi la probablodistribuon de `X`, kaj laŭ ni indas doni al ambaŭ nocioj malsaman nomon, kiel faras la naciaj lingvoj. Tamen niaj fontoj malakordas pri la donota nomo: [50] nomas la funkcion simple „distribuo“, PIV2 nomas ĝin „probablodistribuo“ kaj por [51] ĝi estu „akumula probablodistribua funkcio“. Ni opiniis grave, ke la termino enhavu la vorton „funkcio“ kaj do reprenis la terminon de MatVort kun malgranda modifo. Ankaŭ „probablodistribua funkcio“ taŭgus.

48. Jan Werner: Matematika Vortaro, Esperanta-Ĉeĥa-Germana, „funkcio de distribuo“
49. Vikipedio, Momanto (statistiko)
50. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §408
51. Olav Reiersøl: Matematika kaj Stokastika Terminaro Esperanta, p. 44

angle:: probability distribution function, distribution function
beloruse:: функцыя разьмеркаваньня
ĉeĥe:: funkce rozložení, distribuční funkce
ĉine:: 密度函数 [mìdùhánshù]
france:: fonction de répartition
germane:: Wahrscheinlichkeitsverteilungsfunktion, Verteilungsfunktion
hispane:: función de distribución
hungare:: eloszlásfüggvény, valószínűségeloszlási függvény
indonezie:: fungsi distribusi
pole:: dystrybuanta (zmiennej losowej)
ruse:: функция распределения
slovake:: distribučná funkcia

elementa funkcio

: Ĉiu reela funkcio kun reela argumento, prenita el la vico: potencoj, eksponencialoj, trigonometriaj funkcioj, aŭ rezultanta el apliko al tiuj funkcioj de aritmetikaj operacioj, multipliko per konstanto, malvastigo, kunligo aŭ inversigo: polinomaj funkcioj, logaritmoj, hiperbolaj funkcioj estas elementaj funkcioj.

angle:: elementary function
beloruse:: элемэнтарная функцыя
ĉine:: 初等函数 [chūděnghánshù]
france:: fonction élémentaire
germane:: elementare Funktion
hispane:: función elemental
hungare:: elemi függvény
indonezie:: fungsi elementer
pole:: funkcja elementarna
ruse:: элементарная функция

ĝeneraligita funkcio

[52]

: distribucio.

52. La Nova Plena Ilustrita Vortaro, distribucio

angle:: distribution (generalized function), generalized function
beloruse:: абагульненая функцыя
france:: distribution (fonction généralisée), fonction généralisée
germane:: Distribution (verallgemeinerte Funktion), verallgemeinerte Funktion
hispane:: distribución (función generalizada), función generalizada
hungare:: általánosított függvény
indonezie:: distribusi, fungsi umum
nederlande:: distributie, veralgemeende functie
pole:: dystrybucja, funkcja uogólniona
ruse:: обобщённая функция

hevisida funkcio

[53]

: Reela funkcio, kiuj ĵetas strikte negativan argumenton al `0` kaj pozitivan al `1`: la hevisidan funkcion oni foje signas per `H(x)` aŭ `Y(x)` kaj foje nomas ankaŭ „unuo-ŝtupo“. Hevisido

53. La Nova Plena Ilustrita Vortaro, Hevisido

angle:: Heaviside['s] function
beloruse:: функцыя Хэвісайда
france:: fonction de Heaviside, échelon unité
germane:: Heavisidesche Funktion
hispane:: función escalón de Heaviside, función escalón unitario
hungare:: Heaviside-függvény
indonezie:: fungsi Heaviside
nederlande:: functie van Heaviside
pole:: funkcja Heaviside'a
ruse:: функция Хевисайда

hiperbola funkcio

^MatVort

: Funkcio el la vico: hiperbola sinuso, hiperbola kosinuso, hiperbola tangento, hiperbola kotangento.

hiperbolaj funkcioj

angle:: hyperbolic function
beloruse:: гіпэрбалічная функцыя
ĉine:: 双曲函数 [shuāngqǔhánshù]
france:: fonction hyperbolique
germane:: hyperbolische Funktion, Hyperbelfunktion
hispane:: función hiperbólica
hungare:: hiperbolikus függvény
indonezie:: fungsi hiperbola
pole:: funkcja hiperboliczna
ruse:: гиперболическая функция

inversa hiperbola funkcio

^MatVort

: Funkcio el la vico: inversa hiperbola sinuso, inversa hiperbola kosinuso, inversa hiperbola tangento, inversa hiperbola kotangento.

angle:: inverse hyperbolic function, area-hyperbolic function
beloruse:: адваротная гіпербалічная функцыя
france:: fonction hyperbolique réciproque, fonction hyperbolique inverse
germane:: inverse hyperbolische Funktion, inverse Hyperbelfunktion, Areafunktion
hispane:: inversa de función hiperbólica
hungare:: inverz hiperbolikus függvény, areafüggvény
indonezie:: fungsi hiperbola invers
pole:: funkcja hiperboliczna odwrotna, funkcja polowa
ruse:: обратная гиперболическая функция, ареа-функция

inversa trigonometria funkcio

: Funkcio el la vico: arksinuso, arkkosinuso, arktangento, arkkotangento, arksekanto, arkkosekanto.
Rim.: En MatVort troviĝas la sinonimoj „arkusa funkcio“ kaj „ciklometria funkcio“. Koncerne la unuan vd rimarkon sub arko. La dua ricevis iom da aŭtoritateco pro tio, ke PIV2 enkondukis la radikon „ciklometri“, sed tiu radiko restas tute senutila.

angle:: inverse trigonometric function, inverse circular function, cyclometric function
beloruse:: адваротная трыганамэтрычная функцыя
france:: fonction trigonométrique réciproque, fonction circulaire réciproque, fonction cyclométrique
germane:: inverse trigonometrische Funktion, inverse Kreisfunktion, Arkusfunktion, zyklometrische Funktion
hispane:: función trigonométrica recíproca, función circular recíproca, función ciclométrica
hungare:: inverz trigonometrikus függvény
indonezie:: fungsi siklometri
pole:: funkcja trygonometryczna odwrotna, funkcja kołowa, funkcja cyklometryczna
ruse:: обратная тригонометрическая функция, обратная круговая функция, циклометрическая функция

karakteriza funkcio

^MatVort

: (de subaro `bb A` de aro `bb E`) Funkcio kun fonto-aro `bb E`, kiu alprenas valoron `1` en ĉiu punkto de `bb A` kaj `0` en ĉiu punkto de ĝia komplemento: la karakterizan funkcion de `bb A` oni ofte signas per `chi_(bb A)`.

angle:: characteristic function
beloruse:: характарыстычная функцыя
france:: fonction caractéristique
germane:: charakteristische Funktion
hispane:: función característica
hungare:: karakterisztikus függvény
indonezie:: fungsi karakteristik
nederlande:: karakteristieke functie
pole:: funkcja charakterystyczna
ruse:: характеристическая функция

n-argumenta funkcio

^MatVort

: Funkcio, kies fonto-aro konsistas el n-opoj: la bildo per `n`-argumenta funkcio `f` de `n`-opo `(x_1,x_2,..., x_n)` oni kutime signas per `f(x_1,x_2,..., x_n)`; la duargumenta funkcio `f(x,y)=arctan(y//x)` donas la argumenton de komplekso `x+i*y`.
Rim.: La diferenco inter unu- aŭ plur-argumenta funkcio estas pure konvencia. Ekz-e, depende de la kunteksto, oni preferos konsideri funkcion kun kompleksa argumento kiel unuargumentan, aŭ kiel duargumentan funkcion kun du reelaj argumentoj.

angle:: function of n variables
beloruse:: функцыя ад n аргумэнтаў
france:: fonction de n variables
germane:: Funktion n Veränderlicher
hispane:: función de n variables
hungare:: n-változós függvény
indonezie:: fungsi n variabel
nederlande:: functie van n variabelen
pole:: funkcja n zmiennych
ruse:: функция от n аргументов

polinoma funkcio

1.: (elementa matematiko) Funkcio de unu aŭ pluraj argumentoj, kies valoro estas esprimo, en kiu aperas, krom konstantoj, nur potencoj de la argumentoj kun pozitivaj entjeraj eksponentoj, kombinitaj per multipliko kaj adicio: `x^2*y+x*y^2-7` estas polinoma funkcio de du variabloj; `cos^3x+2*cos^2x+1` estas polinoma funkcio de `cos x`.
2.: (responda al polinomo `bb P` super ringo `bb R`) Tia bildigo de `bb R` al `bb R`, ke la bildo per ĝi de elemento `x` egalas al `sum bb P_i*x^i`.
Rim.: La ĉi-supra sumo havas same tiom da termoj^1.a, kiom estas da nenulaj termoj ^1.g en la polinomo.

angle:: polynomial function
beloruse:: паліномная функцыя
ĉeĥe:: polynomická funkce
ĉine:: 多項式函數 [duōxiàngshìhánshù]
france:: fonction polynomiale
germane:: Polynomfunktion
hispane:: polinomio
hungare:: polinomfüggvény
indonezie:: fungsi polinomial
nederlande:: polynomiale functie
pole:: funkcja wielomianowa
ruse:: полиномиальная функция
slovake:: polynomická funkcia

plursenca funkcio

^PIV1

: (elementa matematiko) (de aro `bb E` al aro `bb F`) Ĝenerala regulo, difinanta por elemento de `bb E` plurajn elementojn de `bb F`: la plursenca funkcio „kvadrata radiko“ (kiu asocias al pozitiva nombro `x` ĝiajn du kvadratajn radikojn: `-sqrt x` kaj `sqrt x`), „argumento“ (kiu asocias al komplekso `z` ĉiujn reelojn de la tipo `Arg(z)+2k pi`).
Rim.: En rigora lingvaĵo ne temas pri funkcio de `bb E` al `bb F`, sed pri rilato inter ili. Tamen kelkaj el la analitikaj ecoj de funkcioj validas ankaŭ por ili. Bricard [54] formas samsencajn terminojn per alia rimedo: unuforma, duforma,... neunuforma , paŭsante la francan. La serio unusenca, dusenca,... plursenca bedaŭrinde ne estas pli logika, ĉar oni ne parolas pri „senco de funkcio“, sed ja pri ĝia „valoro“. Tamen la terminoj estas nun firme enradikiĝintaj.

54. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 21

angle:: multiple-valued function
beloruse:: шматзначная функцыя
france:: fonction multiforme, fonction multivoque
germane:: mehrdeutige Funktion
hispane:: función multivaluada
hungare:: többértékű függvény
pole:: funkcja wielowartościowa
ruse:: многозначная функция

racionala funkcio

[55]

: Kvociento de du polinomaj funkcioj. racionala frakcio.
Rim.: Laŭ la modelo de iuj naciaj lingvoj troviĝas la formo „racionala frakcia funkcio“ en MatVort.

55. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §360

angle:: rational function
beloruse:: рацыянальная функцыя, дробава- рацыянальная функцыя
ĉeĥe:: racionální funkce
ĉine:: 有理函数 [yǒulǐhánshù]
france:: fonction rationnelle
germane:: rationale Funktion, gebrochen-rationale Funktion
hispane:: función racional
hungare:: racionális függvény
indonezie:: fungsi rasional
japane:: 有理関数 [ゆうりかんすう]
pole:: funkcja wymierna
ruse:: рациональная функция, дробно- рациональная функция
slovake:: racionálna funkcia

simpla funkcio

: (laŭ σ-algebro `bb A`) Ĉiu funkcio `s`, kiu povas prezentiĝi kiel `s = sum a_i*chi_(bb A_i)`, kie `a_i` estas nombro, `(bb A_i)` estas finia familio el elementoj de `bb A` kaj `chi_(bb A_i)` estas la karakteriza funkcio de `bb A_i`: ĉiu ŝtupara funkcio kun finia nombro da valoroj estas simpla funkcio laŭ la borela σ-algebro super la aro de reeloj, sed la malo ne veras.

angle:: simple function
beloruse:: простая функцыя
ĉine:: 简单函数 [jiǎndānhánshù]
france:: fonction étagée
germane:: einfache Funktion
hispane:: función simple
hungare:: egyszerű függvény
nederlande:: eenvoudige functie
pole:: funkcja prosta
ruse:: простая функция

ŝtupara funkcio

[56]

: Ĉiu funkcio `ŝ` kun reela argumento, kiu povas prezentiĝi kiel `ŝ = sum a_i*chi_(bb A_i)`, kie `a_i` estas nombro kaj `chi_(bb A_i)` estas la karakteriza funkcio de iu aro `bb A_i`, apartenanta al dispartigo de la aro de reeloj en intervalojn: la funkcio, kiu ĵetas reelon al ĝia entjera parto estas ŝtupara funkcio.

56. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §424

angle:: step function
beloruse:: прыступкавая функцыя
france:: fonction en escalier
germane:: Treppenfunktion
hispane:: función escalonada
hungare:: lépcsős függvény
indonezie:: fungsi step
nederlande:: trapfunctie
pole:: funkcja schodkowa
ruse:: ступенчатая функция

testa funkcio, testofunkcio

: Ĉiu funkcio, apartenanta al la fonto-aro de distribucio.
Rim.: La termino aspektas absurda, sed ĝi estas internacia. Oni ĝin uzas kontraste kun „ĝeneraligita funkcio“, t.e. „distribucio“.

angle:: test function
beloruse:: тэставая функцыя
france:: fonction test
germane:: Testfunktion
hispane:: función test
hungare:: tesztfüggvény, próbafüggvény
indonezie:: fungsi tes
nederlande:: testfunctie
pole:: funkcja próbna
ruse:: тест-функция

trigonometria funkcio

[57]

: Funkcio el la vico: sinuso, kosinuso, tangento, kotangento, sekanto, kosekanto.

trigonometriaj funkcioj

57. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 20

angle:: trigonometric function, circular function
beloruse:: трыганамэтрычная функцыя
ĉine:: 三角函数 [sānjiǎohánshù]
france:: fonction trigonométrique, fonction circulaire
germane:: trigonometrische Funktion, Kreisfunktion
hispane:: función trigonométrica, función circular
hungare:: trigonometrikus függvény, szögfüggvény
indonezie:: fungsi trigonometri
japane:: 三角関数 [さんかくかんすう]
pole:: funkcja trygonometryczna
ruse:: тригонометрическая функция, круговая функция

unusenca funkcio

^PIV1

: (elementa matematiko, kontraste kun plursenca)funkcio ^3.b.

angle:: single-valued function
beloruse:: адназначная функцыя
france:: fonction uniforme, fonction univoque
germane:: eindeutige Funktion
hispane:: función univaluada
hungare:: egyenértékű függvény
pole:: funkcja jednowartościowa
ruse:: однозначная функция

administraj notoj

pri elementa ~o:

    Fonto trovenda.[MB]

pri simpla ~o:

    Mi ne trovis fonton por tiu cxi termino, sed ne multe hezitis
    gxin enkonduki pro gxia internacieco. [MB]

pri testa ~o, testo~o:

    Mi ne trovis fonton por tiu termino kaj kreis gxin laux la
    konvergxaj nacilingvaj formoj. [MB]

viv~o, vivo~o: Mankas verkindiko en fonto.
cirkla ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
ciklometria ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
elementa ~o: Mankas dua fontindiko.
elementa ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
ĝeneraligita ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
hevisida ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
hiperbola ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
inversa hiperbola ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
inversa trigonometria ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
karakteriza ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
n-argumenta ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
polinoma ~o: Mankas dua fontindiko.
polinoma ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
plursenca ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
racionala ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
simpla ~o: Mankas dua fontindiko.
simpla ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
ŝtupara ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
testa ~o, testo~o: Mankas dua fontindiko.
testa ~o, testo~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
trigonometria ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
unusenca ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.

1funkci/i JED

funkcii

funkcio

funkciado

funkciigi

funkciismo

funkciulo

malfunkcii

malfunkciigi, senfunkciigi

vivfunkcio, vivofunkcio

analitika funkcio

cirkla funkcio

ciklometria funkcio

distribua funkcio

elementa funkcio

ĝeneraligita funkcio

hevisida funkcio

hiperbola funkcio

inversa hiperbola funkcio

inversa trigonometria funkcio

karakteriza funkcio

n-argumenta funkcio

polinoma funkcio

plursenca funkcio

racionala funkcio

simpla funkcio

ŝtupara funkcio

testa funkcio, testofunkcio

trigonometria funkcio

unusenca funkcio

administraj notoj

¹funkci/i ^JED