¹harmoni/o ^PV

1.

Efekto de objekto, kies diversaj partoj plaĉe akordas inter si, aŭ de la akordo inter diversaj objektoj: kortuŝiĝo, dankemo […], similaj al la pordoj de la paradizo, tra kiuj venis lumo kaj anĝela harmonio [1]; li ĵetis sur la paperon tiun faskon da linioj, el kiu aperis la tutaĵo, plena de profunda sento, simpla ĉarmo kaj kvieta harmonio ^Marta ; estis tiom da artista beleco en la aranĝo de la salono, ke kun ĝuo oni enspiris ĉi tiun harmonion de brilaj koloroj ^FdO ; [ŝi] aŭskultis la ĉarman harmonion de ŝia voĉo, kiam ŝi plu pentradis la ĝojojn de la revidiĝo [2]; en la mezo de la […] uragano de via pasio vi devas observi certan moderecon, kiu donas al ĉio harmonion [3]; [li] konservis ankoraŭ la harmonion de la juneco [4]; liaj nunaj vivoceloj tute ne estas en harmonio kun la spirito de la altanima, malegoista reĝo [5]; tia dia harmonio en la senanima naturo [6]; Esperanto estas plena je harmonio kaj estetiko kaj memorigas per si la lingvon italan ^EE ; necesas ia ekvilibro inter la tri aspektoj de lingva planado, do ia kunefiko kaj harmonio inter statusa, korpusa kaj akira planado [7].

a)

Agrabla samtempa sonado de tonoj: harmonio de voĉo, de versoj; la trumpetoj, la fajfiloj, la hobojoj, la tamburoj, la kanonoj, formis tian harmonion, kia neniam estis [8]; la fluto eldonos tre bonan muzikon […] sed mi tute ne komprenas uzi la klapojn por elvoki ian harmonion [9]. akordo³

b)

Baza principo de versfarado, konsistanta en ripetado aŭ kontrastigo de iuj sonoj; tiuj sonefektoj mem: esti granda poeto [signifas] scipovi perfekte sian lingvon, ĝin pure paroli, kun senĉesa harmonio, kaj tiele, ke la rimo ne difektu la sencon [10]. aliteracio, asonanco, rimo

ekvilibro, ordo, proporcieco

2.

(figure) Interakordo, paco inter pluraj personoj: la harmonio de edzoparo; estas necese demonstracii siajn ŝaton kaj estimon, por ke estu harmonio [11]; reciproka amo kaj harmonio dolĉigas al ni la vivon [12]; Jafet estis bona besto, vivanta ĉiam en harmonio kun la kaprino [13]; ni tro entuziasme ĝojas pro la sperto de interpopola harmonio [14]; evidenta fendeto en ilia harmonio [15]; en malsata familio mankas harmonio ^PrV . akordo, konkordo, konsento

Rilata al harmonio, prezentanta harmonion: [ili] levas sian kapon ĉiam pli alten kaj ĉe kantado kaj harmoniaj sonoj rigardas en la nokto [16]; la fabelo havas harmonian solvon jam ĉi tie sur la tero, sed la realeco ofte forŝovas la solvon trans la teran vivon, en la eternecon [17]; [mi] rigardas la silueton de ĉi tiu palaco kun linioj tiel harmoniaj kaj elegantaj [18]; tio ne estis plu apartaj akordoj, sed harmoniaj, seninterrompaj tonoj [19]; ŝi kudris diligente, levante kaj mallevante la manon en harmonia takto kun la dudek manoj ^Marta ; [ŝi] demandis per dolĉa kaj harmonia voĉo [20]; nur en harmonia ligo kun la aliaj detaloj, en proporcio kun la tuto, elsaltas ĝia vera arta valoro [21]; la celado de ĉiuj homoj devus esti: krei harmonian homaron [22]; ŝafaro harmonia lupon ne timas ^PrV .

(ntr)

Esti en harmonio kun: la kalendaro estas nur homa elpenso, kiu ne harmonias kun la naturo [23]; la flikaĵo el la nova [vesto] ne harmonius kun la malnova [24]; seka rido, kies sono […] harmoniis kun la velkinteco de la frunto ^Marta ; niaj animoj tiel harmoniis […], ke ni kredeble estas dunaskitoj [25]; spite al ŝiaj strangaj kutimoj ŝi harmoniis kun ĉiuj, kiuj ŝin konis [26]; la koloro de la vakstolo ĉiam harmoniis kun la koloro de la ŝtonaj muroj [27]. akordi

(tr)

Aranĝi laŭ harmonio, krei harmonion inter: komponisto harmoniigas sonojn ^Ret ; oratoro nur klopodu harmoniigi la stilon kaj tonon de sia parolado al la jam ekzistanta spiritostato de la aŭskultantoj [28]; kiom malfacile estas harmoniigi la etikajn principojn kun la bezonoj de la realo [29]; por harmoniigi la agadon, UN fondis apartan Preparkomitaton [30]; oni devas harmoniigi la interesojn de 15 landoj de EU [31]; lia korpo tamen estis skulptita de talenta artisto, kiu sciis harmoniigi la partojn [32]. akordigi, kunordigi¹

Malakordo, malagrabla kunesto de aĵoj: minuto, en kiu la malharmonio aliformiĝas en harmonion [33]; pro tiu malharmonio inter la psika stato de la publiko kaj tiu de la oratoro, la oratoro fariĝas ridinda [34]; iliaj vizaĝoj tamen montris nenian disharmonion [35]; ne nur la kontrastoj unuiĝis […], sed la disharmonio homogeniĝis kun la harmonio [36]; ekzistis nenia disharmonio inter mia patrio kaj Italio pro la kielo de la aferoj [37]; li kunvokis la popolon kaj anoncis, ke la longa kaj sanga malharmonio ĉesis [38]; forta malharmonio inter la oficiala teorio […] kaj la praktika linio [39]; Vi volas min ĉe-ekrane, / mi volas vin man-en-mane. / Ho! Kial tiu malharmoni' [40]? la kazerno […] komencis sian vivon sur la plataĵo apud la ponto, en kompleta disharmonio kun ĉio ĝin ĉirkaŭanta [41]. malpaco

En iuj lingvoj, similiĝo de vokaloj (laŭ rondeco, antaŭeco... depende je la lingvo) en kunmetita vorto: tiu alterniĝo ler/lar estas efektive tute simpla, ĉar ĝi dependas de la principo de vokalharmonio [42]; vokala harmonio […] renkontiĝas en la aglutinaj lingvoj (tjurkaj, mongolaj, finno-ugraj, tunguso-manĉuraj) kaj en kelkaj okcident-afrikaj kaj praaziaj lingvoj [43].