*ŝip/o

*ŝipo  ↝

MAR Iom granda veturilo por veturi sur akvo: ŝipon rompitan ĉiuj ventoj atakas PrV ; ne maro dronigas ŝipon, sed la ventoj PrV ; albordiĝejo de ŝipoj [1]; unu fojon en tri jaroj venadis la ŝipoj el Tarŝiŝ, alportante oron, arĝenton, eburon, simiojn, kaj pavojn [2]; sur la maro fariĝis granda ventego, kaj oni pensis, ke la ŝipo pereos [3]; kanaj ŝipoj [4]; ŝipo kun remiloj [5]; sur ĉiuj ŝipoj oni mallevis la veloj [6]; sur la maro staris granda trimasta ŝipo, nur unu velo estis levita, ĉar estis nenia bloveto, kaj inter la ŝnuregaro sidis ĉie ŝipanoj [7]; la ŝipo ĝemegis kaj krakis, la ĉefa masto rompiĝis en la mezo kiel kano, kaj la ŝipo kuŝiĝis sur flanko kaj la akvo eniris en la internaĵon de la ŝipo [8]; kelke da ŝipoj el nia eskadro [9]; dum nebuloj ili avertis aliajn ŝipojn pri ebla kolizio [10]; turistoj alvenas per luksaj krozadŝipoj kaj povas tranokti en sia kajuto kaj frumatene atingi la insulon per ŝipetoj [11]; ŝipofaristo Hamlet ; ŝipveturi [12] [13] [14]; hidraŭlika ŝiplifto [15]; la malbonŝanca vaporŝipo „Titanic” [16]; naftoŝipo [17]; petrolŝipo [18]; pasaĝerŝipo [19]; kompetenta ŝipkuracisto zorgis pri la sano de la pasaĝeroj [20].
1. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 49:13
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Kroniko 9:21
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jona 1:4
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 18:2
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 33:21
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
9. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro III
10. Monato, Kolekti sonorilojn
11. Monato, Izabel C. O. Santiago: Faŭno: La "drakoj" de Komodo: Gigantaj bestoj sur izola insulo
12. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 42:10
13. La Nova Testamento, Luko 8:26
14. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XI
15. Monato, Maxime Lechien: La parko de kanaloj en La Louvière
16. Monato, Albisturo Kvinke: Rondvojaĝi trajne
17. Monato, Christian Bertin: Ĉu revo iam fariĝos realo?
18. Monato, Surprizaj rezultoj
19. Monato, Christian Bertin: Reĝino de la maroj
20. Monato, Garbhan Macaoidh: Renaskiĝo de velŝipo Jeanie Johnson
angle:
ship
beloruse:
карабель, судна
bulgare:
кораб
ĉeĥe:
loď
france:
bateau, embarcation, navire
germane:
Schiff ~ofaristo: Schiffsbauer ~lifto: Schiffshebewerk nafto~o: Öltanker pasaĝer~o: Passagierschiff ~kuracisto: Schiffsarzt
hispane:
barco, embarcación, navío
hungare:
hajó
ide:
navo
indonezie:
kapal
interlingvae:
nave
itale:
nave
japane:
船 [ふね]
kurde:
keştî
nederlande:
schip
pole:
statek
portugale:
barco, navio
ruse:
корабль, судно
slovake:
loď
svede:
skepp
tokipone:
tomo tawa telo
turke:
gemi

ŝipi  ↝

1.  ↝
MAR (ntr)
Ŝipiri: nun li kredeble ŝipas tie supre [21]; de la bordo oni ŝipas dudekon da kilometroj antaŭ ol vidi marvastaĵon [22].
2.
MAR (tr)
Transporti per ŝipo: li ŝipadis brullignon el la arbaro al Silkeborg, kaj ofte de tie eĉ pli malproksimen ĝis Randers [23].
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, la virineto de maro
22. Monato, Saliko: Tammisaari, urbeto ĉe Balta Maro
23. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ib kaj malgranda kristino
angle:
1. navigate, sail, cruise 2. ship (to transport by ship)
france:
1. naviguer 2. convoyer (par eau)
germane:
1. schippern, seefahren, mit dem Schiff fahren, gondeln 2. verschiffen
hispane:
1. navegar 2. transportar en barco
hungare:
1. hajózik 2. hajón szállít
indonezie:
1. berlayar
itale:
1. navigare 2. trasportare per nave
pole:
1. płynąć statkiem, podróżować statkiem 2. transportować statkiem, przewozić statkiem
ruse:
1. плыть на судне 2. доставлять водным транспортом

*ŝipano  ↝

MAR Veturanto sur ŝipo: la ŝipanoj devas obei la ŝipestron [24]; de siaj ŝipoj malsupreniros ĉiuj remistoj, la ŝipanoj, ĉiuj ŝipestroj [25]; la ŝipanoj demetis la velojn [26]; ju pli profunde li penetras en la oceanon, des pli granda ĉiufoje estas la teruro de la ŝipanoj [27]; en la jaĥto malmultas komforto: ne ekzistas apartaj kajutoj kaj la ŝipanoj dividas necesejon kaj konsumas samspecan manĝaĵon [28].
24. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 37
25. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 27:29
26. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
27. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 4, rakontoj, nokto, (de Eube el Odeso)
28. Monato, last: Jarmila odiseado
angle:
sailor
beloruse:
марак, матрос
france:
navigateur (subst.)
germane:
Matrose, Seefahrer, Seemann, Schiffsbesatzungsmitglied
hispane:
navegante, tripulante, marinero
hungare:
matróz, tengerész
ide:
navano, kruano
indonezie:
kelasi, pelaut, matros
itale:
navigatore (marinario), marinaio
pole:
pasażer statku, wilk morski (pot. lub żart.), marynarz, załogant
portugale:
marinheiro
ruse:
моряк, матрос

ŝipanaro

MAR Ĉiuj servantoj en ŝipo, precipe la ordinaraj ŝipistoj: ŝipoj, englaciigitaj, forlasitaj de la ŝipanaro [29]; la ŝipo iris al la fundo, la ŝipanaro dronis [30]; la ŝipanaro arogante sciigis, ke ĝi ne volas iri plu, kaj kun granda malfacileco la admiralo elpetis de ĝi limtempon de tri tagoj FK ; kiam […] la admiralo aperis sur la ferdeko, la ŝipanaro kun estimego liberigis al li vojon [31]; trimasta barko [kies] ŝipanaro nun konsistas el 11 konstantaj profesiaj maristoj kaj 29 gelernantoj [32].
29. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
30. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kolo de botelo
31. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 4, rakontoj, nokto, (de Eube el Odeso)
32. Monato, Garbhan Macaoidh: Renaskiĝo de velŝipo Jeanie Johnson
angle:
crew
beloruse:
экіпаж (карабля)
france:
équipage (d'un navire)
germane:
Schiffsbesatzung, Crew (Schiff), Besatzung (Schiff)
hispane:
tripulación
hungare:
hajó legénysége
ide:
navanaro, kruo
indonezie:
awak kapal, kru (kapal)
itale:
equipaggio (di nave), ciurma
nederlande:
bemanning (van een schip)
pole:
załoga statku
ruse:
экипаж судна

ŝiparo

1.
MAR Aro da kunveturantaj ŝipoj:
a)
la glora maristo (Kolumbo) alvenis kun sia ŝiparo al la bordoj de Kubo [33].
b)  ↝
MILPV Floto1: li sin kaj sian ŝipon eksplode pereigis, por savi la ŝiparon [34]; okazis, ke persoj sukcesis venki la unuiĝintan helenan kaj fenician ŝiparon [35].
2.
Ĉiuj ŝipoj de organizaĵo, ĉu milita, ĉu komerca:
a)  ↝
Tuto de la komercoŝipoj de iu kompanio aŭ regno: la ŝiparo de Ĥiram […] alvenigis el Ofir tre multe da santala ligno kaj multekostajn ŝtonojn [36]; kiam la kanalo estos preta, la tuta fenicia kaj egipta ŝiparo transveturos en Ruĝan maron, de tie pli malproksimen [37]; rememoru nur […] la reĝinon Makara, kiu kreis la ŝiparon sur Ruĝa maro [38].
b)  ↝
MIL Militŝiparo: la brita registaro […] decidis renovigi siajn nuklean submarŝiparon [39]; la nigramara militŝiparo de Ukrainio kaj Rusio [40].
33. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Bagateloj ‐ Jubileo de tabako
34. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dano Holger
35. Sándor Szathmári: Satiraj rakontoj, Pythagoras
36. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 10:11
37. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro VI
38. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 16
39. Monato, Paul Gubbins: Kiom valoras kaptiteco?
40. Monato, Dmitrij Cibulevskij: Krimeo
angle:
fleet
beloruse:
флот, флатылія
france:
flotte 1. convoi de navires, flotte (convoi de navires) 2.a flotte (ensemble de tous les navires) 2.b flotte (de guerre), marine de guerre (flotte)
germane:
Flotte 2.a (Handels)flotte 2.b Kriegsflotte, Marine
hispane:
1. convoy de navíos, flota (convoy de navíos) 2.a flota (conjunto de todos los barcos) 2.b flota (de guerra), marina de guerra (flota)
hungare:
1. hajóraj, hajókötelék 2.a flotta
ide:
1. floto 2. navaro
indonezie:
armada
itale:
naviglio, flotta
nederlande:
vloot
pole:
flota, konwój, armada
portugale:
frota
ruse:
флот, флотилия

ŝiparestro  ↝

MAR Gvidanto de ŝiparo, precipe de militŝiparo: Artaphrenes […] riĉe premiis Pythagorason, kiel vere eminentan ŝiparestron [41]; inter 1405 kaj 1433, la imperiestroj organizis egajn marajn vojaĝojn suden, ĝis Afriko, la ŝiparestro estis Ĉeng He [42]. VD:admiralo
41. Sándor Szathmári: Satiraj rakontoj, Pythagoras, 6
42. Vikipedio, Historio de la mondo
angle:
admiral
france:
amiral
germane:
Admiral
hispane:
almirante
hungare:
tengernagy, admirális
ide:
admiralo
indonezie:
admiral
itale:
ammiraglio
nederlande:
admiraal
pole:
admirał floty
ruse:
адмирал, флотоводец

*ŝipestro [43]  ↝

MAR Estro de ŝipo: se la ŝipestro ordonas, la ŝipanoj devas obei DL ; la ŝipestro aŭ la unua oficiro akceptadis la poŝton FK ; la ŝipestroj de malgranda floto de ŝipoj, kiu transportis la graniton [44]; mi konversaciis pri lingvoj kun itala ŝipestro, kiu multe vojaĝis kaj konis plurajn idiomojn [45]; la ŝipestroj devas defendi sin mem, ĉar bone funkcianta marpolico apenaŭ ekzistas [46]. SIN:kapitano 2
43. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro, -estr'
44. Monato, Garvan Makaj: Pli pri la mistera insulo
45. Monato, Garvan Makaj (Garbhan MacAoidh): Ĉu gravas, se lingvoj mortas?
46. R. Rotsaert: Piratoj diversaspektaj, Monato, 2002:3, p. 15-16a
angle:
captain
beloruse:
капітан
france:
capitaine (de navire)
germane:
Kapitän, Schiffsführer
hispane:
capitán (de navío)
hungare:
hajóskapitány
ide:
kapitano, navestro
indonezie:
kapten (kapal)
itale:
comandante (di nave)
nederlande:
kapitein (van een schip)
pole:
kapitan statku
portugale:
capitão
ruse:
капитан (судна), командир корабля

ŝipeto  ↝

SHI Malgranda ŝipo: ili forkuris, kiel ŝipetoj el kano [47]; okazis granda ventego, kaj ondoj batis en la ŝipeton, tiel ke la ŝipeto estis jam pleniĝanta [48]; li vidis du ŝipetojn starantajn apud la lago, sed la fiŝkaptistoj ĵus eliris el ili, kaj lavis la retojn, li eniris en unu el la ŝipetoj, kiu apartenis al Simon, kaj petis, ke li forŝovu iom for de la bordo [49]; ŝipeto, kondukata de unu sola remisto [50]; oni entreprenas […] promenadojn sur la lago per en vespero lumigitaj ŝipetoj [51]; ili faris ŝipeton el gazeta papero, metis la stanan soldaton internen kaj eknaĝigis lin en la strata defluilo [52]. VD:barko, boato, ŝalupo
Rim.: Ŝipeton ordinare povas konduki kaj surbordigi unu aŭ malmultaj homoj.
47. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 9:26
48. La Nova Testamento, Marko 4:37
49. La Nova Testamento, Luko 5:2
50. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XII
51. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 5, el la vivo kaj sciencoj, bagateloj
52. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Persista stana soldato
angle:
small ship
beloruse:
караблік
germane:
Schiffchen, Boot
hungare:
bárka
indonezie:
perahu, sampan, sekoci
itale:
battello
pole:
stateczek, łódź, jacht
ruse:
судёнышко, кораблик

ŝipisto  ↝

MAR Homo, kies metio estas servi sur ŝipoj: [li] sendis […] ŝipistojn, spertajn maristo [53]; la ŝipisto, kiu estis alportonta al li tiun monon, pereis kun sia ŝipo [54]. la ŝipisto kaj lia servanto per siaj stangoj puŝis la ŝipon antaŭen, la fluo faciligis ilian laboron, kaj rapide ili veturis laŭ la fluo de la rivero [55]; en la vestoj de malriĉa ŝipservisto ŝi iris en servadon al ŝipisto [56].
53. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 9:27
54. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, ŝi estis tute sentaŭga
55. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ib kaj malgranda kristino
56. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, La vento rakontas pri Valdemaro Doe kaj pri liaj filinoj
angle:
sailor
france:
marin (subst.)
germane:
Schiffer, Matrose, ,
hispane:
marinero
hungare:
hajós
ide:
navisto, maristo
indonezie:
kelasi, pelaut, matros
itale:
marinaio
pole:
marynarz, wilk morski (pot. lub żart.)
ruse:
моряк, матрос

elŝipejo, elŝipiĝejo  ↝

MAR Loko aranĝita por faciligi la surteriĝon de komercaĵoj aŭ ŝipveturantoj: piero aŭ marponto estas elŝipejo ĉe marbordo, kiu servas kiel bordiĝejo por ŝipoj [57]; oni instalis gardrelon ĉirkaŭ la platformo kaj la elŝipiĝejo [58]; elŝipiĝejo de la ekskursoŝiparo [59]. SUB:kajo1.a, ĝeto, varfo, moleo, haveno1VD:rodo
57. Vikipedio, Piero
58. Vikipedio, Ar-Men
59. Vikipedio, Akvostacidomo
beloruse:
прыстань, прычал
france:
débarcadère
germane:
Anlegestelle
hispane:
embarcadero
hungare:
kikötő
indonezie:
dermaga
itale:
sbarco (luogo)
nederlande:
aanlegplaats, landingsplaats (voor schepen), kade
pole:
przystań, port
ruse:
пристань, причал

elŝipiĝi

(ntr)
MAR Eliĝi el ŝipo, ordinare por atingi la teron: elŝipiĝinte en Cezarea, li supreniris kaj salutis la eklezion [60]; ni veturis al Sirio, kaj elŝipiĝis en Tiro, ĉar tie la ŝipo devis senŝarĝiĝi [61]; aŭdiĝis sonado de kornoj super la erikejo, ĵus elŝipiĝis la vikingo kun ĉiuj militistoj [62]; la gardistoj […] ankaŭ elŝipiĝis, sed iliaj konkurantoj jam pli frue atingis la bordon [63].
60. La Nova Testamento, La agoj 18:22
61. La Nova Testamento, La agoj 21:3
62. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
63. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XVII
angle:
disembark, go ashore, land
france:
débarquer (d'un navire)
germane:
von Bord gehen, aussteigen (Schiff), ausschiffen
hispane:
desembarcar (de un navío)
hungare:
partra száll
ide:
desembarkar
itale:
sbarcare (scendere a terra)
pole:
wyokrętowywać się, opuszczać statek, schodzić ze statku
ruse:
сходить на берег, высаживаться (с корабля)

enŝipiĝi

(ntr)
MAR Suriri ŝipon, ordinare ekveturonte: enŝipiĝinte, ili veturis trans la maron al Kapernaum [64]; trovinte ŝipon transirontan al Fenikio, ni enŝipiĝis kaj ekveturis [65]; ĉi tiu proksimiĝis kaj invitis lin enŝipiĝi [66].
64. La Nova Testamento, Johano 6:17
65. La Nova Testamento, La agoj 21:2
66. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, tri oraj haroj de la diablo
angle:
embark, go aboard, go on board
france:
embarquer (dans un navire)
germane:
an Bord gehen, einsteigen (Schiff), einschiffen
hispane:
embarcarse (en un barco)
hungare:
hajóra száll
ide:
embarkar, abordar
itale:
imbarcarsi (salire)
pole:
zaokrętowywać się, wchodzić na statek
ruse:
садиться на корабль

aerŝipo  ↝

AVI Direktebla aerostato: zepelino estas aerŝipo kun rigida framo [67]; Běhounek partoprenis la malbonŝancan ekskurson de la aerŝipo „Italia“ [68]; la aerŝipo flugas super la landon, el kiu eliris Kolumbo [69]; por longaj vojaĝoj oni preferis aerŝipojn kaj direkteblajn balonojn [70].
67. Vikipedio, Zepelino
68. Vikipedio, František Běhounek
69. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Post jarmiloj
70. Monato, Garbhan Macaoidh: Parakosmo
angle:
airship
france:
dirigeable
germane:
Luftschiff
hispane:
dirigible (nave aérea)
hungare:
léghajó
ide:
aeronavo, aernavo
itale:
dirigibile
nederlande:
luchtschip
pole:
statek powietrzny

avioŝipo, aviadilŝipo  ↝

SHI Ŝipo, kies ferdeko funkcias kiel degrundiĝejo kaj surgrundiĝejo de avioj: la plej granda krozoŝipo Izumo de la japana sindefenda brigado, rigardata kiel la unua kvazaŭavioŝipo de Japanio, en la 6a de aŭgusto estis lanĉita [71]; okazis manifestacio kun la temo „for, nukleaj centraloj! for, la nuklea aviadilŝipo!“, en kiu partoprenis pli ol 4500 homoj [72].
71. Xiong: Japanaj Kvazaŭavioŝipoj, Ĉina Radio Internacia, 2013-08-12
72. Hori J.: La 29an de oktobro, 2011-11-29
france:
porte-avion

drakŝipo  ↝

HISSHI Antikva rapida rem- kaj velŝipo, kun drakokapa prufiguro, kiun uzadis vikingoj: daŭras ankoraŭ hodiaŭ la „rabekskursoj“ de islandanoj al Irlando kaj Skotlando, kvankam ili alvenas, ne per longaj drakŝipoj, sed aviadile [73].
73. Garbhan MacAoidh: Frua irlanda migrado al Islando, Monato, 1998:7, p. 22a
france:
drakkar
germane:
Langschiff
hispane:
barco vikingo
hungare:
drakkar, vikinghajó
itale:
drakar
pole:
drakar
ruse:
драккар

kargoŝipo, varŝipo  ↝

SHI Ŝipo portanta kargon de objektoj, de varoj: tia moderna kargoŝipo verdire ne plu estas ŝipo; ĝi estas flosanta maŝino [74].
74. B. Traven, trad. H. G. Kaiser: Mortula ŝipo, 2001
angle:
cargo ship
france:
navire de fret
germane:
Frachtschiff
ide:
varnavo
nederlande:
vrachtschip

kirasŝipo  ↝

SHIMIL Kirasita militŝipo: la kirasŝipo „Patjomkin“ [75]; la eksplodo de la usona kirasŝipo Maine en la haveno de Havano en 1898 estis la tuja kaŭzo aŭ preteksto por la Hispana-usona milito [76]; antaŭe iris la admirala kirasŝipo, post ĝi la ceteraj [77].
75. Vikipedio, Dziga Vertov
76. Vikipedio, Havano
77. L. N. Tolstoj, trad. I. Maĉernis: Kristanismo kaj Patriotismo, 1931
angle:
armored ship
france:
cuirassé (navire)
germane:
Panzerkreuzer
hispane:
barco acorazado
hungare:
páncélhajó
ide:
kurasnavo
itale:
corazzata (nave)
pole:
okręt pancerny, pancernik
ruse:
броненосец

komercŝipo, komerca ŝipo  ↝

SHI Ŝipo por komerca, ne milita celo: malnovaj nederlandaj komercŝipoj [78]; Gulivero ekvojaĝas kiel la ŝipestro de iu komercŝipo [79]; la Aŭrorinsuloj estis […] unue raportitaj en 1762 de la hispana komercŝipo Aurora [80]; dum militoj, komercaj ŝipoj povas esti utiligitaj kiel helpaj trupoj al la mararmeoj [81].
78. Hjalmar Söderberg, trad. Sten Johansson: La Kiso kaj dek tri aliaj noveloj, la brulanta urbo
79. Vikipedio, La vojaĝoj de Gulivero
80. Vikipedio, Aŭrorinsuloj
81. Vikipedio, Komerca ŝipo
angle:
merchant vessel, cargo ship, freighter, bulk carrier, container ship, tanker
beloruse:
гандлёвае судна
france:
navire de commerce
germane:
Handelsschiff
hispane:
buque mercante
hungare:
kereskedelmi hajó
ide:
komercnavo
indonezie:
kapal dagang, kapal niaga
itale:
mercantile (nave)
pole:
statek handlowy
ruse:
торговое судно

kosmoŝipo  ↝

AVI Kosmoveturilo: la rusa kosmonaŭtino Valentina Tereŝkova 48 fojojn ĉirkaŭflugis la terglobon per la kosmoŝipo „Vostok 6” [82]; la kosmoŝipo Columbia pereis katastrofe la 1an de februaro 2003 [83].
82. Monato, Evgeni Georgiev: Spaco por festi
83. Monato, Donald Broadribb: Taglibroj de murdita infano
angle:
space ship, spaceship
france:
vaisseau spatial
germane:
Raumschiff
hispane:
nave espacial
ide:
kosmonavo
indonezie:
kapal luar angkasa
itale:
astronave, nave spaziale
japane:
宇宙船 [うちゅうせん]
nederlande:
ruimteschip
pole:
statek kosmiczny

krozoŝipo, krozŝipo, krozadŝipo  ↝

SHI Speciala rapida ŝipo taŭga por krozi:
a)
MILVdE Militŝipo por kontrolado kaj defendo de marregiono: blokigo de batalaj krozŝipoj Scharnhorst kaj Gneisenau en Brest [84]; Vasco da Gama (1876-1936) ― kirasŝipo kaj poste krozŝipo de la portugala mararmeo [85]. SIN:krozanto, krozisto
b)
Ŝipo ekipita speciale por turistaj marvojaĝoj: [la] glacirompilo SAMPO […] estas konstruita en 1961, rompis glacion dum 30 jaroj kaj poste fariĝis krozŝipo por turistoj [86]; lia patro laboris kiel servisto sur pasaĝera krozoŝipo [87]; la itala krozŝipo Costa Voyager trovis kaj savis la du fiŝkaptistojn [88].
84. Vikipedio, Bismarck (batalŝipo)
85. Vikipedio, Vasco da Gama (apartigilo)
86. Monato, Saliko: Krozi en glacio
87. Vikipedio, Slim Gaillard
88. Monato, Bardhyl Selimi: Kaptistoj kaptitaj
angle:
1.a cruiser 1.b cruise ship
beloruse:
1.a крэйсэр
france:
1.a croiseur 1.b navire de croisière, bateau de croisière
germane:
1.a Kreuzer 1.b Kreuzfahrtschiff
hispane:
1.a crucero
hungare:
1.a cirkáló
ide:
kroznavo
indonezie:
1.b kapal pesiar
itale:
1.a incrociatore (nave)
japane:
1.a 巡洋艦 [じゅんようかん] 1.b クルーズ船 [くるーずせん]
nederlande:
1.a kruiser 1.b cruiseschip
pole:
1.a krążownik
ruse:
1.a крейсер

kurierŝipo  ↝

SHI Rapida ŝipo transportanta leterojn, komercaĵojn, pasaĝerojn.
angle:
transporter
france:
long courrier
germane:
Kurierschiff
hispane:
barco mercante
hungare:
postahajó
indonezie:
kapal pengangkut
itale:
corriere (nave), postale (nave)
nederlande:
mailboot
pole:
kurier
ruse:
пакетбот

militŝipo, milita ŝipo  ↝

SHIMIL Ŝipo uzata de mararmeo: Norda Vjetnamio atakis dufoje usonajn militŝipojn en la Golfo Tonkin [89]; dum pli ol du semajnoj serĉadis la falintan helikopteron militŝipoj el Albanio, Italio kaj Francio [90].
89. Monato, Donald Broadribb: Popolo suferinta pro agresemo de aliaj
90. Monato, Bardhyl Selimi: Ĉu akcidento aŭ murdo?
angle:
military ship, warship, naval ship
france:
navire de guerre, navire militaire
germane:
Kriegsschiff
hispane:
acorazado, buque de guerra
hungare:
hadihajó
indonezie:
kapal perang
itale:
nave da guerra, nave militare
nederlande:
oorlogsschip
pole:
okręt wojenny

militŝiparo, milita ŝiparo  ↝

MARMIL Tuto de la militŝipoj de iu regno: la vaporŝipo portas […] sur la krucmasto la standardon de la germana poŝto, tute similan al la standardo de la milita ŝiparo [91]; pli poste Miguel estis repostenigita al la hispana militŝiparo [92].
91. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, El la poŝto
92. Sándor Szathmári: Satiraj rakontoj, La guarbo
angle:
navy
france:
flotte (de guerre), marine de guerre (flotte)
germane:
Marine, Kriegsflotte
hispane:
flota (de guerra), marina de guerra (flota)
hungare:
hadiflotta
indonezie:
angkatan laut, armada
itale:
flotta (armata, militare, da guerra)
pole:
flota, armada

motorŝipo  ↝

SHI Ŝipo pelata de motoro: tiajn akvoveturilojn oni nomas dizelelektroŝipoj, kiujn oni iufoje konsideras tipo de motorŝipo [93]; barko tirata en akvo de motorŝipo [94].
93. Vikipedio, Elektra akvoveturilo
94. Vikipedio, Remorko
angle:
motor ship
france:
bateau à moteur
germane:
Motorschiff
hispane:
barco a motor
hungare:
motoros hajó
indonezie:
kapal motor
itale:
motonave, nave a motore
nederlande:
motorschip
pole:
motorowiec, statek motorowy

pasaĝerŝipo  ↝

SHI Ŝipo portanta homojn, vojaĝantojn: la velŝipo „Esperanto“ alfundiĝis en la 30-a de Majo 1921, post kolizio kun subakvaj vrakoj de la pasaĝerŝipo State of Virgínia [95].
95. F. Henrique: Esperantistaj Kuriozaĵoj - Esperanto-ŝipoj, Esperanto Ilustrita, 2012-07-28
angle:
passenger ship
france:
navire à passagers
germane:
Passagierschiff, Fahrgastschiff
hispane:
barco de pasajeros
itale:
nave passeggeri
japane:
旅客船 [りょかくせん], 客船 [きゃくせん]
nederlande:
passagiersschip

pramŝipo  ↝

SHI Pramo: la poŝto estis venonta nur en la nokto, kaj pli frue la pramŝipo ne foriras [96]; incendio sur greka pramŝipo [97]; nuntempe la sola ligo inter ambaŭ urboj estas pramŝipo [98].
96. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Peco da perlovico
97. Monato, Paul Gubbins: Eternaj demandoj el rubkamiono
98. E. Georgiev: Nova ponto sur Danubo, Monato, 2001:1, p. 11a
angle:
ferry
beloruse:
паром
france:
bac (bateau)
germane:
Fähre
hispane:
transbordador, ferry
hungare:
komphajó
ide:
paromo
indonezie:
feri, kapal feri
itale:
tragetto
japane:
フェリー [ふぇりー]
nederlande:
veerboot, veerpont
pole:
prom
ruse:
паром
svede:
färja

submarŝipo  ↝

SHIMIL Ŝipo povanta veturi subakve: kaŭzo, por ke germana submarŝipo dronigu la batalŝipon [99]; mortaĉis pli ol cent homoj en plej moderna rusa submarŝipo „Kursk“, kiu eksplodis cent metrojn sub la surfaco Monato ; neniu homo, post fino de la malvarma milito, vere bezonas militistajn submarŝipojn kun atomraketoj Monato . VD:submergebla ŝipo
99. W. H. Simcock: Vizito al la nordaj insuloj, Monato, 1999:9, p. 18a
angle:
submarine
beloruse:
субмарына, падводная лодка
france:
sous-marin
germane:
U-Boot
hispane:
submarino
hungare:
tengeralattjáró
ide:
submersonavo, submara navo
indonezie:
kapal selam
interlingvae:
submarino
itale:
sottomarino
japane:
潜水艦 [せんすいかん]
nederlande:
onderzeeboot, onderzeeër, duikboot
pole:
okręt (statek) podwodny
ruse:
подводная лодка, субмарина

trenŝipo  ↝

SHI Malgranda, forta motorŝipo helpanta aliajn por manovrado aŭ por savo: en la unuaj jardekoj de la 20-a jarcento senmotoraj boatoj estis tirataj de elekta trenŝipo [100]; la muzeo prezentas unikan kolekton da historiaj ŝipoj, inter ili la vaportrenŝipo Fortuna [101].
100. Vikipedio, Canal de Bourgogne
101. Vikipedio, Ŝiplifto Henrichenburg
angle:
tugboat, towboat
beloruse:
буксір (судна)
france:
remorqueur
germane:
Schlepper, Schleppdampfer
hispane:
barco remolcador
hungare:
vontatóhajó
ide:
indonezie:
kapal penarik, kapal penyeret
itale:
rimorchiatore (nave)
japane:
タグボート [たぐぼーと], 引き船 [ひきふね, ひきぶね]
nederlande:
sleepboot
pole:
holownik
ruse:
буксир (судно)

*vaporŝipo [102]  ↝

SHI Ŝipo pelata per akvovaporo: vigla urbo, al kiu la vaporŝipoj kaj fervojo alvenigas riĉaĵojn kaj vojaĝantojn [103]; la aerostatoj ankoraŭ ne estis elpensitaj, ankaŭ ne la vaporŝipoj nek la fervojoj [104].
102. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 27
103. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malgranda Tuk
104. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ŝtono de la saĝuloj
angle:
steamship, steam ship, steamer, steamboat, steam boat
beloruse:
параход
france:
bateau à vapeur, vapeur (bateau)
germane:
Dampfer
hispane:
barco de vapor
hungare:
gőzhajó
ide:
vapornavo
indonezie:
kapal api, kapal uap
itale:
piroscafo
japane:
蒸気船 [じょうきせん], 汽船 [きせん]
nederlande:
stoomboot, stoomschip
pole:
parowiec, statek parowy
portugale:
navio a vapor
ruse:
пароход
slovake:
parník

velŝipo  ↝

SHI Ŝipo pelata de venta premo al veloj: sur la mallume blua maro ĉie montriĝis blankaj velŝipoj [105]; tiun velŝipon, kiu tenis 700 tonelojn, konstruis skoto en 1847 en Kebekio [106]; La ĉi-jara konkurso de velŝipoj startis unuafoje en la sud-irlanda marhaveno Waterford [107]; mi aĉetis la firmaon por 350 000 eŭroj, sed mi ankaŭ aĉetis belan velŝipon [108].
105. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto
106. Monato, Garbhan Macaoidh: Renaskiĝo de velŝipo Jeanie Johnson
107. Monato, Garbhan MacAoidh: De ŝipoj al ŝafoj
108. Amiĉjo: Eŭropaj negocoj en Mastriĥto, Monato, 2001:12, p. 8a
angle:
sailing ship
beloruse:
ветразень, парусьнік
france:
bateau à voile, voilier
germane:
Segelschiff
hispane:
velero, barco de vela
hungare:
vitorláshajó
ide:
seglonavo
indonezie:
kapal layar, perahu layar
itale:
veliero
japane:
帆船 [はんせん, ほぶね]
nederlande:
zeilschip
pole:
żaglowiec, jacht
portugale:
navio a vela
ruse:
парусник

administraj notoj

pri ~ano: 
    La antaŭan difinon, kiu mencias metion, mi portis al
    ŝipisto. La tradukoj eble ne plu taŭgas.
    [ĵv]
drak~o: Mankas dua fontindiko.
kargo~o, var~o: Mankas dua fontindiko.
kurier~o: Mankas fontindiko.
kurier~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
pasaĝer~o: Mankas dua fontindiko.